Korišćenjem radara u orbiti naučnici NASA otkrili su da Njujork tone različitom brzinom i to u zavisnosti od ljudskih i prirodnih faktora, a nekoliko dijelova Velike jabuke raste, navedeno je u saopštenju američke svemirske agencije.
Dijelovi Njujorka tonu ili rastu različitim brzinama u zavisnosti od različitih faktora, od korišćenja zemlje do davno izgubljenih glečera, otkrili su naučnici iz Laboratorije za mlazni pogon (JPL) NASA u Kaliforniji i Rutgers univerziteta u Nju Džerziju. Dok je taj rast veoma mali, svega nekoliko milimetara godišnje, to može da poveća ili smanji rizik od poplava povezan sa skokom nivoa mora.
Tim naučnika je analizirao vertikalne pokrete zemlje na dole i na gore u Njujorku od 2016. do 2023. koristeći tehniku nazvanu InSAR, koja kombinuje dvije ili više 3D snimaka istog regiona da bi otkrila kretanje zemljišta, navodi se u studiji.
Većina tih pokreta primjećena je u oblastima gdje je ranije mijenjana površina zemlje, izgradnjom ili na neki sličan način, zbog čega je zemljište olabavljeno i podložnije kompresiji pod zgradama. Neke od pokreta izazivaju i prirodni procesi koji su pkrenuti pre nekoliko hiljada godina. Prije oko 24.000 godina veliki ledeni pokrivač stizao je blizu današnjeg Njujorka, pa on sada tone zbog prilagođavanja zemljine kore nestanku tog leda.
Teritorija samog grada, utvrdili su naučnici, tone 1,6 milimetara godišnje, što je slična brzina kojom rastu nokti na nogama mjesečno. Korišćenjem radara satelita Sentinel-1 Еvropske svemirske agencije (ЕSA) i korišćenjem naprednih tehnika analize podataka, mapirali su pokrete do detalja i tačno otkrili krajeve grada i čuvena turistička mjesta koja tonu brže od očekivanog.
- Napravili smo veoma detaljnu mapu pokreta zemlje u oblasti Njujorka, pa smo otkrili neke stvari koje nikad ranije nisu primjećene – rekao je Bret Bazanga, istraživač u JPL.
Dejvid Bekert, glavni istraživač projekta i takođe naučnik JPL, rekao je da je praćenje vertikalnog kretanja zemlje važno zbog poplava i daljih planova. Ovo je posebno ključno u trenutku kada klimatske promjene podižu nivo okeana širom svijeta, pa se očekuju češće poplave i destruktivne oluje.
Tim je otkrio dvije posebno kritične tačke u Kvinsu. Jedno je pista 13/31 na aerodromu La Gvardija, koja tone brzinom od 3,7 milimetara godišnje, a drugo stadion „Artur Еš“, glavni stadion teniskog turnira US Open gdje je ovog mjeseca trijumfovao srpski teniser Novak Đoković. Najveći teniski stadion tone brzinom od 4,6 milimetara godišnje i neophodna je rekonstrukcija da se ovo promijeni.
Naučnici su otkrili i podizanje zemljišta u Istočnom Vilijamsburgu, u Bruklinu, koji raste brzinom od 1,6 milimetara godišnje. Vudsajd u Kvinsu je rastao 6,9 milimetara godišnje od 2016. do 2019, ali se zatim stabilizovao.
