Naučnici su riješili misteriju velike rupe koja se pojavila u morskom ledu Antarktika prije osam godina.
Radi se o rupi koja je skoro duplo veća od Nju Džersija.
Rijetki otvor vode bez leda, nazvan polinia, prvi put je otkriven 1974. godine i ostao je naredne dvije godine dok se praznina na kraju nije zatvorila. Naučnici su ponovo bili zbunjeni 2016. i 2017. kada se polinia ponovo pojavila zbog svoje ogromne veličine i udaljenosti od obale.
To ih je podstaklo da otkriju uzrok njenog pojavljivanja.
Istraživači sa Univerziteta u Sautemptonu otkrili su da je uzrok zapravo kombinacija okeanskih vodenih struja, vjetra i sve većeg nivoa soli u vodi koja je otopila morski led, piše "Dejli Mejl".
Šta su polinije?
Naučnici su 1970-ih nazvali ovo otvaranje Polinia Mod Rise po podvodnoj planini koja se nalazi ispod nje u Vedelovom moru.
Polinije se obično javljaju u morskom ledu koji se nalazi u obalnim oblastima Antarktika svake godine, ali je neobično da se formiraju stotinama milja daleko u otvorenom okeanu gdje je more duboko hiljadama stopa.
"Polinia Maud Rise otkrivena je 1970-ih kada su prvi put lansirani sateliti za daljinsko ispitivanje koji mogu da vide morski led iznad Južnog okeana", rekao je Aditia Naraianan, postdoktorski istraživač na Univerzitetu Sautempton i vodeći autor studije.
"To je trajalo tokom uzastopnih zima od 1974. do 1976. godine, a okeanografi su tada pretpostavljali da će to biti godišnja pojava. Ali od 1970-ih to se dešavalo samo sporadično i u kratkim intervalima“, nastavio je Narajanan.
Istraživači su pokušali da otkriju kako se polinia formirala tako daleko od obale koristeći daljinski senzorske karte morskog leda, podatke označenih morskih životinja i kompjuterski generisan model okeana.
Došlo je do nesvakidašnjeg procesa
Rezultati su pokazali da je struja koja se kreće oko podvodne planine Maud Rise u Vedelovom moru stvorila turbulentne vrtloge - obrnutu struju - koja je pomijerala so na površinu mora.
Kada je so dospjela na površinu, dogodio se proces nazvan Еkmanov transport koji je pomjerio vodu pod uglom od 90 stepeni u pravcu vjetra, što olakšava miješanje soli sa toplotom na površini i topljenje leda.
"Еkmanov transport je bio suštinski nedostajući sastojak koji je bio neophodan za povećanje ravnoteže soli i održavanje miješanja soli i toplote prema površinskoj vodi", rekao je Alberto Naveira Garabato, koautor studije i profesor sa Univerziteta u Sautemptonu.
Istraživači su spekulisali da su polarni cikloni koji prolaze kroz region mogli da izazovu jači transport Еkmana, donoseći višak soli na površinu, ali su razjasnili da njihovo istraživanje ne može da potvrdi teoriju.
Istraživači sada upozoravaju da polinija može imati negativan uticaj na okeane i doprinijeti porastu nivoa mora.
"Otisak polinija može ostati u vodi više godina nakon što se formira“, rekla je članica studijskog tima Sara Gile, koautor studije i profesor na Univerzitetu Kalifornije u San Dijegu.
"One mogu da promijene način na koji se voda kreće i kako struje prenose toplotu prema kontinentu. Guste vode koje se ovdje formiraju mogu se proširiti preko globalnog okeana", rekla je.
