Za sve one koji se zanimaju za astronomiju, treba da znaju da nas očekuje pomračenje Sunca 14. oktobra.
Uprkos tome što je to relativno rijetka pojava sama po sebi, gledaoci takođe moraju da budu na pravom mjestu u pravo vrijeme kako bi postigli puni efekat. Ali za razliku od tradicionalnog posmatranja zvijezda ili gledanja u Mjesec, oni takođe uključuju neke potencijalno ozbiljne zdravstvene rizike ako ljudi nisu oprezni.
Vatreni prsten na nebu
Stručnjaci su upravo izdali sigurnosno upozorenje uoči “vatrenog prstena” pomračenja Sunca koje će se dogoditi za nekoliko nedjelja.
Čak i nakon uzbudljivog ljeta nezaboravnih kiša meteora i proletanja kometa koji se događa jednom u životu, na horizontu ima još više astronomskih događaja kojima se možete radovati. Ubjedljivo, najočekivanije je prstenasto pomračenje Sunca koje će biti vidljivo u dijelovima SAD-a 14. oktobra, prema NASA-i.
Iako su mnogi ljudi upoznati s idejom potpunog pomračenja Sunca kada Mjesec potpuno zakloni Sunce dok ono prolazi između njega i Zemlje, prstenasto pomračenje stvara nešto drugačije iskustvo gledanja. Budući da se događa u trenutku kada je Mesec najudaljeniji od naše planete u svojoj orbiti, samo djelomično prekriva sjajni gorući disk iznad glave i stvara blistav “vatreni prsten” na nebu dok sunčeva svjetlost prodire oko rubova, prema NASA.
Pomračenje će gledaoci moći da posmatraju u dijelovima Sjeverne i Južne Amerike. Spektakl bi prvi put trebalo da postane vidljiv oko 8 ujutru po lokalnom vremenu na obali Oregona, prolazeći kroz Kaliforniju, Nevadu, Utah, Arizonu, Colorado, Novi Meksiko i Teksas, prenosi Best Lajf.
Zaštita očiju naočarama
Posmatranje bilo kakvog solarnog događaja zahtijeva dodatni nivo pripreme kupovinom odgovarajuće vrste naočara. Naočare za posmatranje sunca neophodne su za zaštitu očiju od snažnih sunčevih zraka, posebno tokom prstenastog pomračenja, koje nema kratkotrajni prozor totalnosti koji čini kratkotrajno sigurnim za gledanje prema gore tokom potpunog pomračenja, prema NASA.
- Morate da imate ISO-sertifikovane naočare za pomračenje - rekao je Torvald Hessel, stručnjak za pomračenje Sunca.
"Nažalost, ima puno krivotvorina, a onda kad pogledate u Sunce, oštetićete oči, a ako dovoljno dugo gledate u Sunce, ta šteta će biti trajna."
Ne događa se svaki dan da aktivno gledamo u Sunce. Ali ako niste oprezni, stručnjaci kažu da korišćenje pogrešne sigurnosne opreme može da brzo dovede do ozbiljnih povreda.
- Čak i nakon nekoliko sekundi, mogli biste da dobijete opekotine na očima, stoga uvek preporučujemo nošenje odobrenih naočara za pomračenje Sunca - rekla je Amy Luu Mai, optometrista.
"Obične sunčane naočare nisu tamne niti dovoljno jake da vas zaštite od sunca tokom pomrčenja."
Oni koji se ne drže sigurnosnih mjera ponekad mogu da imaju trajne probleme.
- Postoji mnogo slučajeva pacijenata koji imaju trajna oštećenja - upozorava Mai.
"Uopšteno, ovo je privremeni uzrok gubitka vida, ali želimo po svaku cijenu da spriječimo sve vrste oštećenja oka. Uvijek preporučujemo nošenje sunčanih naočara odobrenih za pomračenje Sunca."
U ljeto 2017. uoči potpunog pomračenja Sunca tržište su preplavili krivotvorene i lažne zaštitne naočare.
- Jedini način na koji možete da budete sigurni da nisu lažne naočare je da ih kupite od pouzdanog izvora - rekao je Fred Еspenak, penzionisani NASA-in astrofizičar i fotograf, za ABC Njuz 2017. godine.
Srećom, NASA je dala popis pouzdanih proizvođača i dobavljača solarnih filtera i naočara za posmatranje koje priznaje Američko astronomsko društvo (AAS). Agencija naglašava da sama ne odobrava niti preporučuje nikakve naočare i da bi svako ko kupuje na internetu trebalo da odvoji vrijeme i provjeri da li prodavac naveden na veb stranici prije kupovine. Također se napominje da će ih neki veliki nacionalni trgovački lanci takođe imati na zalihama na policama.
A ako ponovno koristite naočare iz prethodnih pomračenja, ipak bi trebalo da provjerite da se ne izlažete opasnosti. Iako se zaštitni filteri za gledanje ne degradiraju niti ističu tokom vremena, sve izgrebane ili oštećene naočare moraju da se bace, savjetuje NASA.
