Džejms Veb

Teleskop snimio "kosmički otisak prsta"

  • Izvor: B92
  • 13.10.2022. 17:25

Seriju od 17 koncentričnih prstenova prašine, koje je snimio svemirski teleskop "Džejms Veb", iznjedrio je binarni sistem Volf-Rajeova 140 zvijezda udaljena hiljadama svjetlosnih godina od Zemlje.

Astronomi su zabilježili jedinstveni prizor 17 koncentričnih prstenova prašine koji podsjećaju na "kosmički otisak prsta" u najnovijim snimcima svemirskog teleskopa "Džejms Veb".

Formacija je nastala interakcijom dvije džinovske zvijezde, poznate pod zajedničkim imenom Volf-Rajeov 140 spektroskopska dvojna zvijezda, više od pet hiljada svjetlosnih godina udaljenih od Zemlje. Prstenovi se stvaraju svakih osam godina kada zvijezde prolaze jedna pored druge na svojoj eliptičnoj orbiti. Tokom njihovog približavanja, solarni vjetrovi sa zvijezda se sudaraju, uzrokujući da se gas koji struji sa zvijezda sabije u prašinu.

"Tačno kao sat, VR140 izbacuje savršeno izvajani dimni prsten svakih osam godina, koji se zatim naduvava na zvjezdanom vjetru kao balon", objašnjava profesor Peter Tathil sa Instituta za astronomiju Univerziteta u Sidneju, koautor studije.

"Osam godina kasnije, dok se binarni sistem vraća u svoju orbitu, pojavljuje se još jedan prsten, isti kao i prethodni, koji struji u svemir unutar mehurića prethodnog, poput skupa džinovskih ruskih babuški", dodao je on.

Struktura sa 17 prstenova nastaje tokom približno 130 godina i obuhvata prostor veći od našeg sunčevog sistema, prenosi B92.

Binarni VR140 se sastoji od ogromne Volf-Rajeove zvijezde i još veće plave supergigantske zvijezde. Volf-Rajeova zvijezda se rađa sa najmanje 25 puta većom masom od našeg Sunca i zvijezda je koja se bliži kraju svog zvjezdanog životnog ciklusa. Goreći jače nego u mladosti, Volf-Rajeova zvijezda generiše snažne vjetrove koji guraju ogromne količine gasa u svemir - vjeruje se da jedan u ovoj binarnoj jednačini izgubi najmanje polovinu svoje prvobitne mase tokom ovog procesa.

Kako se ugljenik i teški elementi izbacuju u svemir, oni se sabijaju na granici gdje se susreću vjetrovi sa obje zvijezde.

"Vjetar sa druge zvijezde prenosi gas u trake i imate dovoljno materijala koji je blizu jedan drugom i kondenzuje se u prašinu", navodi dr Olivija Džons, saradnik u Tehnološkom centru za astronomiju Ujedinjenog Kraljevstva i koautor studije.

"Ne samo da je ovo spektakularna slika, već ovaj rijetki fenomen otkriva nove dokaze o kosmičkoj prašini i kako ona može da preživi u surovom kosmičkom okruženju", dodaju.

Džonsova je dodala da bi ova najnovija zapažanja mogla da pruže novi uvid u to kako je prva generacija zvijezda zasula svoje okruženje prašinom i gasom koji su doveli do sljedećih generacija zvijezda u ranom univerzumu.


Tagovi:
  • 14:45 Serija: Od jutra do sutra (12+) (R)

    ''Od jutra do sutra' u režiji Mihajla Vukobratovića zapravo je adaptacija argentiske serije 'Uspješni Pelsovi', i prati život iza i ispred kamera omiljenog TV para, Srne i Marka.

  • 15:30 Serija: Krvavo cvijeće (12+)

    Ova zanimljiva i uzbudljiva priča prati Dilan, mladu djevojku koja svoje snove mora da stavi po strani i uda se za Barana, koji bi ženidbom sa njom prekinuo dugogodišnju krvnu osvetu između njihovih porodica, Karabej i Demir.

  • 16:30 Vijesti u 16:30

    Prvi pregled najvažnijih vijesti iz zemlje, regiona i svijeta svaki radni dan.

  • 16:50 Centar dana

    Volite popodne? Važno vam je da nakon napornog dana odahnete uz aktuelne teme, zabavu i savim nove i neobične priče iz cijelog svijeta? Uživate u programu koji okuplja interesantne goste i regionalne zvijezde?

  • 18:20 Naša Srpska

    ' Naša Srpska

  • 18:55 Marketing

    Blok ekonomsko-propagandnog programa.