Luksemburg je jedna od najmanjih zemalja u Еvropi, ali ne dozvolite da vas prvi utisak zavara, na maloj površini kriju se brojne zanimljivosti i atrakcije.
Ova zemlja je jedinstvena na mnogo načina. Za početak, zvanični naziv Luksemburga je Veliko vojvodstvo Luksemburg, što znači da Luksemburg ima velikog vojvodu. Ovu dužnost trenutno obavlja Anri, koji je stupio na tron nakon abdikacije svog oca 2000. godine.
Zvanični moto zemlje, glasi „želimo da ostanemo ono što jesmo“, govori mnogo o samom Luksemburgu. Upravo ova rečenica pokazatelj je prilično burne prošlosti koju je ova zemlja imala, ali i njene želje da ostane nezavisna. Naime, moglo bi se reći da su se kroz istoriju njome ‘igrale’ velike evropske sile i da je iz ruku Francuza prešla u ruke Španaca, zatim Austrijanaca, pa nazad kod Francuza.
Neutralnost Luksemburga Nemci nisu poštovali ni u Prvom ni u Drugom svjetskom ratu. Kako god bilo, teritorija Luksemburga se godinama smanjivala – sa nekadašnjih 10.700 kvadratnih kilometara na sadašnjih 2.586 kvadratnih kilometara. Ali, iako mali, Luksemburg nije najmanji. Manji od njega su Vatikan, Monako, San Marino, Lihtenštajn, Malta i Andora, piše Putni kofer.
Luksemburg je poznat kao izuzetno bezbjedna zemlja. U 2019. čak je osvojila titulu najbezbjednije zemlje na svijetu, a u cijeloj zemlji ima samo 2.800 policajaca i tri zatvora. Takođe je jedan od najbogatijih na svijetu, tačnije u samom je vrhu. Takođe, prema podacima iz 2023. godine, zemlja je sa najvećom minimalnom zaradom na svijetu. Tada je iznosila 2.571 evro mjesečno.
Ogroman uticaj Luksemburga u Еvropi
Možda malen „stasom“, Luksemburg je velik na međunarodnoj sceni. Primjera radi, s Belgijom i Holandijom je oformio carinsku uniju Beneluks, bio je jedna od zemlja osnivačica Еvropske ekonomske zajednice koja je kasnije postala ЕU te NATO-a. Šengenski sporazum potpisan je u tamošnjem selu Šengenu, a glavni je grad dosad dva puta bio proglašen gradom kulture te je jedini kojem je to pošlo dosad za rukom. Isto tako, Luksemburg je i sjedište Еvropskog suda.
Glavni grad Luksemburga, Luksemburg, osnovan je 963. godine, izgradnjom luksemburškog zamka Lucilinburhuk. Pretpostavlja se da je u rimsko doba na istoj lokaciji postojala tvrđava. Međutim, ono što je specifično je razgranati odbrambeni sistem tamošnjih podzemnih tunela i kazamata, koji su proglašeni svetskom baštinom pod zaštitom Uneska. Zbog tako neprobojnog odbrambenog sistema, grad su ponekad nazivali i Gibraltar sjevera.
Tri službena jezika i 70 dvoraca
Nakon što su izgubili svoju obrambenu funkciju, kazamati su služili i kao uzgajalište gljiva, koncertna dvorana, sklonište, podrum sa šampanjcima… Danas su prvoklasna atrakcija grada. Ipak, tamošnji dvorac iz kojeg se razvio grad nije ni približno jedini u zemlji. Luksemburg ih ima najmanje 70. Luksemburg ima tri službena jezika – luksemburški, francuski i njemački. Zakoni su, primjera radi, pisani na francuskom. Parlament raspravlja na luksemburškom. U predškolskom se uči luksemburški, ostala dva u osnovnoj školi.
Luksemburg je najmotorizovanija zemlja u Еvropskoj uniji. Naime, tamo je čak 681 automobil na 1.000 stanovnika. S druge strane, Luksemburg je i prva zemlja na svijetu koja je učinila javni prevoz besplatnim. Besplatan je i za mještane i za posjetioce, osim za prvu klasu. U tom slučaju plaćate kartu, prenosi bizlajf.
