Otkako je rover Perseverance sletio na Mars, NASA ispisuje historiju, a ove sedmice je uspjela pretvoriti ugljendioksid iz atmosfere Marsa u čisti  kiseonik za disanje.

Ovo dostignuće je uslijedilo nekoliko dana nakon što je NASA uspješno obavila prvi let na Marsu svojim minijaturnim helikopterom Ingenuity. Sve su ovo značajni koraci ka ostvarenju planova za dolazak ljudi na Crvenu planetu nakon 2030. godine.

Izdvajanje kisika iz Marsove atmosfere bogate ugljenikom je obavljeno pomoću malog eksperimentalnog instrumenta pod nazivom MOXIE, a to je ujedno uređaj koji je prvi izdvojio  kiseonik iz atmosfere Marsa.

Uređaj veličine tostera je fiksiran na rover Perseverance koji je sletio na površinu Crvene planete, odnosno u krater Jezero 18. februara nakon sedmomjesečnog putovanja sa Zemlje.

MOXIE je svoj zadatak obavio u utorak te je proizveo 5 grama  kiseonik, što je dovoljno za desetominutno disanje astronauta. Uređaj koristi proces elektrolize za izdvajanje  kiseonik iz rijetke atmosfere Marsa, uzima uzorak i zagrijava ga na gotovo 800 stepeni, a potom slijedi razdvajanje CO2 na ugljenmonoksid i  kiseonik koji se odvojeno pohranjuju.

Takođe, MOXIE bi mogao imati važnu ulogu u proizvodnji raketnog goriva jer  kiseonik u kombinaciji s vodonikom proizvodi snažnu eksploziju koja se koristi prilikom lansiranja raketa.

Za odlazak ljudi na Mars je potrebno između 30.000 i 45.000 kilograma kisika za raketno gorivo, a za astronaute koji bi živjeli i radili na Marsu na godišnjem nivou bi trebalo oko jedne tone kisika. MOXIE za sat vremena može proizvesti 10 grama  kiseonik.

NASA planira ponoviti eksperiment još najmanje devet puta u različitim razdobljime marsovske godine, odnosno u različitim uslovima.