Mali grad, dvor despota Đurđa i Proklete Jerine, arheološki je istražen, ali šta se krije ispod 11 hektara Velikog grada, posljednje prijestonica Srbije Srednjeg vijeka, niko ne zna.
Zna se, jedino, da Smederevo posjeduje čudotvorno svetilište čija je lokacija misterija koja traje šest vijekova.
Jedan od Apostola Hristovih i Jevanđelista, Sveti Luka, počivao je na tlu smederervske Tvrđave u Sabornoj crkvi Blagoveštenja. Despot Branković otkupio je čudotvorne Mošti Svetog Luke za 30.000 dukata, vjerujući da su posljednja zaštita i spas srpske despotovine.
Uprkos mnogim pokušajima, vijekovima nije odgonetnuta tajna gdje se nalaze ostaci ove svetinje u smederevskoj Tvrđavi.
Prema predanju, apostol Luka je imao 84. godine kad su ga uhvatili idolopoklonici i objesili ga o granu masline u gradu Tebi Beotijskoj. Sahranjen je u Tivi, glavnom gradu Beotije, gdje su se očudotvorne mošti nalazile do druge polovine 4. vijeka, kada su prenesene u Carigrad, u vrijeme cara Konstancija.
Đurađ Branković je 1453. godine prenio mošti apostola Luke u Smederevo, odakle su 1459. odnijete u Bosnu, a potom 1463. u Dubrovnik, pa u Veneciju.
Čvrsto vjerujući da je čudo izbavljenja srpske države moguće, srpski vladar je odlučio da svetinju prenese iz epirskog grada Rogosa u Smederevo. Za otkup je plaćeno trideset hiljada dukata koje je u ime poklona morao dati sultanu i pašama u Jedrenu.
Srbi su, uz pomoć turskog zapovjednika Rogosa, kroz tajni prolaz dospjeli do kule u kojoj su mošti čuvane, te su ih u najvećoj žurbi i tajnosti odnijeli iz Rogosa i prenijeli u novopodignutu Đurđevu prijestonicu, Smederevo.
Put kojim su mošti stigle u Srbiju nije poznat. Zabilježeno je samo to da je jedno konačenje učinjeno u manastiru Gračanici.
Bilo je to polovinom petnaestog vijeka.
Tako je bogočuvani grad Smederevo dobio novog zaštitnika čiji će kult u narednim godinama izaći iz okvira gradskih zidina i postati najznačajniji kult u Srbiji.
