.jpg)
U narodu važi izreka sto sela, sto običaja, te svaka zajednica ima svoje mikrorituale kojih se pridržava. Čini se da su oni posebno izraženi u slučaju zagrobnih vjerovanja.
Razlikuju se ne samo u različitim dijelovima zemlje, već i od porodice do porodice. Ipak, postoji i jedan koji se izdvaja svojom opštom prihvaćenošću, ali i antičkim porjeklom. Riječ je o ritualnom pranju ruku u povratku sa groblja.
- To je još antičko nasljeđe. Porodica koja izgubi nekoga za svoju sredinu postaje "nečista". Ona je "načeta" porodica koja uz pomoć rituala prvih godinu dana od smrti pokojnika, prolazi kroz proces "očišćenja" - kaže etnolog Vesna Marjanović objašnjavajući da je pranje ruku zapravo spiranje od smrti.
- Po povratku sa groblja bitno je ne ići istim putem, kao i to da prvo dođe muško dijete koje ima i oca i majku - kaže ističući da se to čini u slavu života.
Oproštaj od pokojnika
Prilikom spuštanja pokojnika u raku, čest je i običaj bacanja busena zemlje preko kovčega. Riječ je o svojevrsnom oproštaju.
- Prvi busen je veza sa donjim svijetom. Porodica ostaje kao kopča između, zato njega treba da baci neko od najbližih - kaže etnolog ističući da neki naredni grumen zemlje može baciti ko god želi da se oprosti.
