Uvećanje limfnih žlezda može da ukaže na virusnu ili bakterijsku infekciju, kvarne zube a postoje i neke parazitoze kao što je toksoplazmoza, posebno kod osoba koje gaje životinje, pa uvećane limfne žlezde u svim regijama (vratu, ispod pazuha i preponama) mogu da budu jedan od znakova te bolesti.
Posebno je značajno da se prepozna uvećanje limfnih žlijezda koje je izazvano Epštajn-Barovim virusom.
Ova bolest je infektivna mononukleoza i biva praćenja uvećanjem limfnih žlijezda, prije svega na vratu, koje su bolne na pipanje i udružene sa uvećanim krajnicima. Ovo stanje nekada može da maskira malignu bolest kao što je akutna leukemija i limfom, pa treba uraditi dodatne analize da bi se napravila diferencijalna dijagnoza.
Uvećanje limfnih žlijezda može da se javi i kod tzv. sistemskih bolesti, kao što su sistemski lupus i reumatoidni artritis, kod kojih su te žlijezde uvećane do jednog centimetra.
Mogu da se jave nakon stavljanja silikona u regionalnim žlijezdama, na primjer ako je intervencija rađena na dojkama javlja se uvećanje limfnih žlijezda u potpazušnim jamama, ili u preponama ako je stavljena proteza vještačkog kuka.
Pojedini lijekovi, posebno antikonvulzivi protiv epilepsije, mogu da dovedu do uvećanja ovih žlijezda, čak i neki tuberkulostatici, ali i sama tuberkuloza može da bude praćena uvećanjem limfnih žlijezda.
Postoje indikacije kada je uvećana limfna žlijezda maligna. To se utvrđuje na osnovu konzistencije, posebno ukoliko je žlijezda „tvrda kao daska“. To su najčešće kancerske žlijezde, metastatske, vrlo često se javljaju lijevo iznad klavikule. To je Virhovljeva žlijezda, koja može da bude znak udaljene linfogene metastaze karcinoma želuca ili karcinoma ovarijuma i da čak bude prvi znak da se nešto u organizmu dešava.
Kada se uoči uvećana limfna žlijezda, prvo treba utvrditi da li je ona bolna ili nije bolna. Veći je alarm za maligne bolesti ukoliko je bezbolna. Ako je praćena simptomima kao što su: gubitak u težini, obilnije noćno znojenje koje zahtijeva da nekada promijenimo noćnu košulju, temperatura koja se zove povratna pireksija (traje tri dana, stane pa se nakon nekoliko dana ponovo nastavi), znak je da se radi o ozbiljnijem razlogu uvećanja limfne žlijezde. Nekada i svrab po koži, povećana malaksalost mogu da budu udruženi sa uvećanjem žlijezda i da alarmiraju da pacijent mora da se javi ljekaru.
O bolestima limfe detaljnije će govoriti hematolog Jadranka Mirjanić, šef Odjeljenja za hematologiju UKC RS u emisiji Inovacija i zdravlje koja se emituje na programu Alternativne televizije subotom u 18.15.
