Direktor Centra za društveno-politička istraživanja Republike Srpske Dušan Pavlović istakao je da je Sud BiH, odbijanjem da se proglasi nenadležnim i nastavkom postupka protiv predsjednika Republike Milorada Dodika i direktora Službenog glasnika Miloša Lukića, nanio pravnu i političku štetu Dejtonskom sporazumu i Republici Srpskoj, zbog čega Srpska nema izbor osim da preduzme konkretne mjere samoodbrane.
Pavlović je naveo da Republika Srpska ima pravnu i političku obavezu da djeluje odmah radi zaštite svog statusa, srpskog konstitutivnog naroda i međunarodnog poretka uspostavljenog Dejtonskim mirovnim sporazumom.
Pavlovićev autorski tekst za Srnu "Da li Republika Srpska treba da čeka izricanje presude Suda BiH?" prenosimo u cijelosti:
Sud BiH je propustio posljednju procesnu mogućnost da se proglasi nenadležnim i odbaci postupak koji se vodi protiv predsjednika Republike Srpske i direktora Službenog glasnika Republike Srpske.
Ovim je Sud BiH potvrdio da nastavlja sa presedanskom praksom koja ugrožava ustavni poredak Republike Srpske, a time i Dejtonski mirovni sporazum.
Republika Srpska je do sada postupala uzdržano u cilju očuvanja stabilnosti u BiH i regionu, ali nastavak postupka i neizbježna presuda – kakva god bila – primoravaju Republiku Srpsku da preduzme mjere samoodbrane.
Bez obzira na ishod presude, već sama činjenica da Sud BiH nastavlja postupak predstavlja grubo kršenje Dejtonskog mirovnog sporazuma i pokušaj centralizacije pravnog sistema BiH, što ima sljedeće posljedice:
Pravni presedan da zakoni sve kad bi bili legalni BiH imaju veću snagu od Ustava Republike Srpske – ovo je direktno suprotno Aneksu četiri Dejtonskog sporazuma Ustavu BiH, koji jasno definiše da su entiteti nosioci izvornih nadležnosti.
Oduzimanje suvereniteta institucijama Republike Srpske – ako se institucije Republike Srpske oni koji su nosioci tih pozicija/ mogu krivično goniti za sprovođenje svojih ustavnih obaveza, to znači da one više nemaju stvarnu autonomiju u odlučivanju.
Potpuna pravosudna kontrola BiH nivoa nad institucijama Republike Srpske – nakon ove presude, bilo koja odluka Narodne skupštine Republike Srpske mogla bi biti suspendovana i poništena sudskim putem, čime srpski narod u BiH gubi stvarnu političku moć i konstitutivnu poziciju.
S obzirom na činjenicu da je Sud BiH nastavio postupak i time faktički osporio ustavnu autonomiju Republike Srpske kao strane ugovornice, institucije Republike Srpske su obavezne da preduzmu konkretne mjere radi zaštite svog statusa u okviru Dejtonskog poretka i prava srpskog konstitutivnog naroda.
Narodna skupština Republike Srpske, Vlada, Ministarstvo pravde, ali i Ustavni sud Republike Srpske očigledno imaju obavezu da preduzmu sve neophodne korake i mjere samozaštite srpskog konstitutivnog naroda, svih građana Srpske, entiteta i Dejtonskog mirovnog sporazuma.
U tom kontekstu, neophodno je ponovo obavijestiti sve relevantne međunarodne subjekte o kritičnoj ugroženosti Dejtonskog mirovnog sporazuma i rezultata koji su postignuti njegovim potpisivanjem.
Očigledno je da se nameće i neophodnost određenog stepena povlačenja iz zajedničkih institucija na nivou BiH, ali i referenduma.
Republika Srpska ima međunarodnopravni osnov i obavezu za ovakve mjere, između ostalog i u raznim dokumentima UN, u Bečkoj konvenciji o pravu međunarodnih ugovora, u samom Dejtonskom mirovnom sporazumu i u Aneksu četiri, te drugim međunarodnim aktima i praksama.
Odbijanjem da se proglasi nenadležnim prilikom iznošenja završne riječi i nastavkom postupka protiv predsjednika Republike Srpske i direktora Službenog glasnika Republike Srpske, Sud BiH je nanio pravnu i političku štetu Dejtonskom mirovnom sporazumu, Republici Srpskoj i srpskom konstitutivnom narodu u BiH.
Republika Srpska nema izbor osim da preduzme konkretne mjere samoodbrane.
Republika Srpska ima pravnu i političku obavezu da djeluje odmah radi zaštite svog statusa, srpskog konstitutivnog naroda i međunarodnog poretka uspostavljenog Dejtonskim mirovnim sporazumom.
.webp)
