Politički analitičar Aleksandar Vranješ u komentaru za "Sve o Srpskoj" pita dokle će se srpski politički predstavnici držati (do)sadašnje defanzivne retorike.
Izetbegović koji već godinama kvrcka dejtonske temelje BiH kao posljednju prepreku za ostvarivanje njegovih velikobošnjačkih hegemonističkih planova. Možda nekome to zvuči nelogično, ali sjetimo se da mu je otac nerijetko žrtvovao i vlastiti narod da bi izazvao međunarodnu intervenciju protiv srpske strane.
Bakir je vjerovatno sa osmjehom na licu dočekao zajedničku izjavu predstavnika srpskih parlamentarnih stranaka u kojoj se, između ostalog, navodi da ukoliko apalacija bude podnesena i Ustavni sud BiH prihvati da je uzme u razmatranje, da će Narodna skupština Republike Srpske na posebnoj sjednici donijeti odluku o budućem statusu Republike Srpske. Ipak osmjeh se nije dugo zadržao, jer je van svih njegovih očekivanja, međunarodna zajednica iskritikovala njegovu inicijativu, a ne odgovor iz Republike Srpske.
Očigledno, Bakir nije ni blizu vješt kao babo mu. Umjesto da danas kompletna međunarodna zajednica i zapadni mediji bruje o srpskom secesionizmu, on i SDA su se našli ogoljeni na brisanom prostoru, zasuti salvom kritika.
Time je napravljen važan korak u pravcu dekonstruisanja propagandnog narativa o srpskom secesionizmu kao prijetnji ustavnom poretku BiH. Paradoksalno, ali Bakir Izetbegović je svojim nepromišljenim potezima upravo doveo do toga da je međunarodnoj zajednici konačno jasno da je srpska defanzivna retorika ne samo logična nego i legitimna.
Prije nešto više od dvije godine, u decembarskom broju američkog magazina Tajm, zajedno sa Katalonijom i Bijafrom, Republika Srpska je označena kao region koji bi mogao krenuti putem secesije u 2018. godini. Nije problem što je čuveni Tajm napisao ovu, iz današnje perspektive, pogrešnu prognozu, nego što su mnogi zapadni mediji nasjeli na propagandni narativ o secesionizmu u Republici Srpskoj.
Svima je jasno da ovakve podvale obično serviraju iz sarajevske čaršije, s namjerom da po starom dobrom običaju, izazovu reakciju međunarodne zajednice u vidu intervencije prema Republici Srpskoj i njenim zvaničnicima.
Kao krunski dokaz secesionističke politike u Republici Srpskoj uzima se deklaracija SNSD pod nazivom "Republika Srpska - slobodna i samostalna budućnost i odgovornost". Obično se u Sarajevu zakače na odredbu u deklaraciji koja glasi: “"koliko do kraja 2017. godine ne bude vidljivih procesa i mjerljivih rezultata uspostavljanja pozicija Republike Srpske u skladu sa Aneksom 4. Dejtonskog mirovnog sporazuma, Narodna Skupština Republike Srpske treba u toku 2018. godine raspisati referendum o samostalnom statusu Republike Srpske".
Međutim, iz današnje perspektive, jasno je da je prošla i 2017. i 2018. godina i Republika Srpska nije krenula putem secesionizma, a skoro da više niko i ne spominje citiranu odredbu niti ovu partijsku deklaraciju. Ali, bez obzira na to još uvijek je aktuelan propagandni narativ o secesionizmu u Republici Srpskoj, koji s vremena na vrijeme izroni iz sarajevske čaršije kao čudovište iz Loh Nesa.
Koliko god održavali na životu priču o srpskim secesionističkim ambicijama, teško je i bošnjačkoj političkoj eliti i njihovim simpatizerima iz zapadnih medija dokazati da se u Republici Srpskoj sprovode aktivnosti na otcjepljenju od BiH. Nedostaju primjeri konkretnih mjera koje vlasti u Republici Srpskoj sprovode u pravcu otcjepljenja, počevši od akata Narodne skupštine i Vlade Srpske, pa do konkretnih radnji.
Sve se u suštini svodi na politički diskurs u kojem srpski lideri često ističu da bi dalje ugrožavanje Republike Srpske moglo da dovede do disolucije BiH. Ipak moramo da razlikujemo ofanzivnu i defanzivnu retoriku s jedne strane i konkretne političke aktivnosti s druge strane.
Ako srpski politički predstavnici uporno ponavljaju da se zalažu za poštivanje Ustava BiH i iz njega proizašle dejtonske pozicije Republike Srpske, a tek u slučaju ugrožavnja ustavnog poretka, da NSRS treba donijeti odluke o samostalnosti Republike Srpske kao načinu ostvarivanja njenog ustavnopravnog položaja u dejtonskim okvirima, onda je to defanzivna retorika.
Drugim riječima, političko Sarajevo može samo zamjeraiti na srpskoj političkoj komunikaciji koja ima svoju tzv. profilaktičku svrhu – da upozori predstavnike najbrojnijeg naroda u BiH da će u slučaju ugrožavanja Republike Srpske i jačanja velikobošnjačkih hegeominističkih ambicija, Republika Srpska krenuti u pravcu samostalnosti, ali nikako ne mogu zamjeriti na konkretnim secesionističkim potezima ili mjerama, kojih prosto nema.
Ono što se može postaviti kao pitanje, jeste: koja je gornja granica do koje će se srpski politički predstavnici držati defanzivne retorike? Odnosno pod kojim uslovima bi zvaničnici Republike Srpske bili primorani da pređu prvo u ofanzivnu retoriku, a zatim u primjenu konkretnih mjera, koje su opisane u spomenutoj deklaraciji SNSD-a?
Izgleda da odgovori na ova pitanja posebno interesuju Bakira Izetbegovića koji već godinama kvrcka dejtonske temelje BiH kao posljednju prepreku za ostvarivanje njegovih velikobošnjačkih hegemonističkih planova. Možda nekome ovo zvuči nelogično, ali sjetimo se da mu je otac nerijetko žrtvovao i vlastiti narod da bi izazvao međunarodnu intervenciju protiv srpske strane. Tako je Bakir oprobanim babinim metodama spreman da žrtvuje dejtonsku Bosnu i Hercegovinu, tražeći tu gornju granicu preko koje srpske strana ne bi prešla, ne bi li time izazvao neku novu intervenciju protiv Republike Srpske.
Samo što se ovaj put prevario.
Najava apelacije Ustavnom sudu BiH radi ocjene ustavnosti imena Republike Srpske očekivano je izazvala oštre reakcije Banjaluke, ali ono što Bakir nije očekivao jeste da će međunarodna zajednica, počevši od OHR-a do EU, negativno reagovati na incijativu SDA.
Bakir je vjerovatno sa osmjehom na licu dočekao zajedničku izjavu predstavnika srpskih parlamentarnih stranaka u kojoj se između ostalog navodi da ukoliko apalacija bude podnesena i Ustavni sud BiH prihvat da je uzme u razmatranje, da će Narodna skupština RS na posebnoj sjednici donijeti odluku o budućem statusu Republike Srpske. Ipak osmjeh se nije dugo zadržao, jer je van svih njegovih očekivanja, međunarodna zajednica iskritikovala njegovu inicijativu, a ne odgovor iz Republike Srpske.
Iz tog razloga SDA je munjevito izdala saopštenje u kojem se ne prihvataju navodi iz saopštenja OHR-a i OEBS-a da je najava njihove apelacije neodgovorna i kontraproduktivna i da dodatno podriva povjerenje među konstitutivnim narodima i njihovim političkim predstavnicima. Tako je iznenađeni Bakir kroz stranačko saopštenje konsternirano uzviknuo da je došlo do zamjena teza, jer nije najava apelacije SDA izazvala tenizije, već su Milorad Dodik i drugi zvaničnici Republike Srpske svojom retorikom doveli do najave ovakve apelacije, te da zahtjevaju da se OHR, OEBS i zemlje članice PIK-a prestanu povlačiti pred svakodnevnim Dodikovim nasrtajima na BiH i Dejtonski mirovni sporazum.
Očigledno Bakir nije ni blizu vješt kao babo mu.
Umjesto da danas kompletna međunarodna zajednica i zapadni mediji bruje o srpskom secesionizmu, on i SDA su se našli ogoljeni na brisanom prostoru, zasuti salvom kritika.
Time je napravljen važan korak u pravcu dekonstruisanja propagandnog narativa o srpskom secesionizmu kao pretnji ustavnom poretku BiH. Paradoksalno, ali Bakir Izetbegović je svojim nepromišljenim potezima upravo doveo do toga da je međunarodnoj zajednici konačno jasno da je srpska defanzivna retorika ne samo logična nego i legitimna.
Upravo iz tog razloga Šefik Džaferović će morati "peglati" situaciju naredne nedjelje u Briselu, tako da se može očekivati ne samo “"puštanje lopte" od strane SDA i naglo opraštanje međunarodnoj zajednici jer ih nisu podržali u namjeri, nego i ubrzano formiranje novog saziva Savjeta ministara na čelu sa Zoranom Tegeltijom.
I tako do naredne prilike..