Film "Dara iz Jasenovca" podsjetio je širu javnost na starca Vukašina Mandrapu koji je mučki stradao u Jasenovcu i čije riječi i danas odzvanjaju. "Samo ti dijete radi svoj posao" - ponavljao je Vukašin zločincu koji ga je nožem pokušao natjerati da usklikne "Živio Ante Pavelić". Vukašin Mandrapa iz sela Klepci kod Čapljine kanonizovan je 1998. godine i obilježava se 29. maja kao Sveti novomučenik Vukašin jasenovački i klepački.
Ustaše su, ostalo je zapisano, Vukašina dovele u Jasenovac tokom Drugog svjetskog rata. Nakon nekoliko dana mučenja, ustaša, pred koga su ga doveli, mu je ponudio život ako usklikne "Živio Ante Pavelić", na šta mu je Vukašin mirno odgovorio: "Samo ti, dijete, radi svoj posao".
Za kaznu, ustaša mu je odsjekao uvo, i ponovio zahtjev, ali Vukašin je opet isto odgovorio. Ustaša mu je odsjekao i drugo uvo, potom nos i unakazio lice svaki put sa istim zahtjevom, ali Vukašin je uvijek ponavljao: "Samo ti, dijete, radi svoj posao". U žitiju Svetog mučenika Vukašina pominje se da je ustaša koji ga je ubio ubrzo zatim poludio.
O njegovom stradanju mi danas znamo uglavnom po svjedočenju doktora Nedjeljka Zeca kome je to pričao ustaški zločinac Žile Friganović koji je učestvovao neposredno u likvidaciji Srba u logori Jasenovac.
Potomci Vukašina Mandrape raselili su se po svijetu. Danas u Klepcima ne živi niko od njih, ali se priča o njima i njihovom, ali i srpskom Vukašinu prenosi s koljena na koljeno. Sjećanje na starca Vukašina Mandrapu iz sela Klepci opština Čapljina, hrišćanska je i moralna dužnost.
Prije Drugog svjetskog rata iz porodice Brnjašića stradalo je 29 od ukupno 37 članova. Potomak Bogdan Brnjašić priča da su oni stradali u Šurmancima.
Bogdanova majka uspjela je da pobjegne zločincima zajedno sa dvije sestre, ali je njen otac bačen u jamu Bivolje brdo, a majka brat i dvije sestre odvedene u Jasenovac odakle se niko nije vratio. Ovakvih sudbina naroda čapljinskog kraja je mnogo.
- Dužni smo sačuvati od zaborava i njih i način na koji su stradali i to, prije svega, zbog toga što je narod koji ne nauči svoju istoriju osuđen da je ponavlja. To je stara mudrost kada je u pitanju istorija naroda, a istorija srpskog naroda je do te mjere tragična da ne bi smjela da nam se više ponavlja u onom obliku u kome se to dešavalo u 20 vijeku - rekao je istoričar Draga Mastilović.
Kultura pamćenja neophodna je ne samo zbog žrtava nego i zbog potomaka i budućnosti, jer, kako to istoričari potenciraju - ako zaboravimo te žrtve nećemo znati kojim putem treba da se krećemo. Srpski narod svoje žrtve nije prebrojao, a za istorijsku reviziju nikada nije kasno.
.webp)
