Masovna pojava stjenica u pariskom gradskom prevozu, ali i susjednoj Hrvatskoj, odnosno u Rijeci i Splitu, izazvala je talas panike i gađenja kod stanovništva širom Еvrope, a iako su redovni podstanari i u domaćinstvima u Republici Srpskoj, domaći stručnjaci tvrde da nema razloga za strah jer je ugriz ovih krvopija bezopasan i nisu prenosnici bolesti.
Kućne ili posteljne stjenice posljednjih sedmica postale su gotovo političko pitanje u Francuskoj jer građani prijavljuju najezdu insekata u vozovima, bioskopskim salama, metroima i domaćinstvima. U toj evropskoj zemlji dvije škole su prekinule nastavu na nekoliko dana i na pojavu tih insekata sve više se gleda kao na javni zdravstveni problem.
Prije nekoliko dana stjenice su zapažene i u jednom hotelu u Splitu te riječkom neboderu, što je dodatno uznemirilo hrvatsku javnost, a tamošnji biolozi tvrde da problem insekata u zemlji postoji već 15-20 godina i da se svakog ljeta on potencira dolaskom turista koji ih prenose.
Da li ih ima u Srpskoj i u kolikoj mjeri, iz Glasa Srpske pitali su nadležne u preduzećima koja se bave dezinsekcijom i deratizacijom.
Direktor firme “Еko-bel” Vladimir Šušnjar za “Glas” kaže da su posljednju intervenciju zbog stjenica imali prije 20 dana i to u jednom stanu u banjalučkom naselju Starčevica.
"Godišnje imamo više desetina intervencija, ali mahom u FBiH. Unazad desetak mjeseci u Sarajevu je prava najezda, dok smo u Banjaluci ove godine imalo oko 20 intervencija. Stjenice je izuzetno teško suzbiti, jer su dosta otporne na insekticide pa se mora ići ciljano sa određenim hemijskim preparatima koji imaju produženo dejstvo. Tretman se obično ponovi nakon 15-20 dana“, pojasnio je Šušnjar.
On je istakao da dosta građana i ne zna šta su stjenice te da zovu kad primijete ugrize na tijelu.
"Obično se pojavljuju tamo gdje je vlažno ili ako je zgrada, na primjer, od kamena. Bez hrane mogu da opstanu duže od 460 dana, a proces razmnožavanja zavisi od temperature prostorije i da li imaju domaćina. One osjete temperaturu čovjeka kad legne da spava i tada izlaze, tokom dana ih nema, veoma su sitne i građani ih teško uočavaju“, dodao je Šušnjar.
U bijeljinskoj firmi “Dezinsekcija” kažu da u ovoj godini nisu imali poziva zbog stjenica.
"Prije godinu, dvije samo imali intervencije, ali se radilo o sporadičnim slučajevima, ništa masovno. Klijenti su sa putovanja u garderobi donijeli insekte pa smo vršili tretman da se ne prošire“, rekla je direktorica Ivona Stanisavić.
Viši asistent Katedre za zoologiju, evoluciju i genetiku Prirodno-matematičkog fakulteta u Banjaluci Rajko Roljić pojašnjava za “Glas” da se parazitske stjenice hrane krvlju sisara i ptica.
"Poznata je vrsta Cimedž lectularius koja parazitira na čovjeku i za koju se smatra da je sa slijepih miševa prešla i adaptirala se na parazitizam na pećinskim ljudima. Aktivna je noću, kada siše krv i najčešće se skriva u dijelovima kreveta, gdje polaže jaja. Vrlo je teško suzbiti jer je rezistentna na mnoge insekticide“, rekao je Roljić.
Ljekar porodične medicine u Banjaluci Milijana Stanković ističe da stjenice ne spadaju u grupu insekata koji su otrovni, te da ne mogu izazvati teške alergijske reakcije.
"Njihov ugriz je uglavnom bezopasan i ne izaziva ništa izuzev lokalne reakcije. Pacijentima se preporučuje da se jave ljekaru onog momenta kada dođe do teške lokalne reakcije, odnosno ako je u pitanju jak otok i crvenilo, kao i drugi simptomi alergije. U praksi se dešava da ljudi i ne vide šta ih ugrize, ali se uplaše zbog izgleda lokalne reakcije pa nam se jave, ali nikada se ne radi o ozbiljnom stanju“, rekla je Stankovićeva.
Klima
Kućna stjenica je rasprostranjena na gotovo svim kontinentima, a uglavnom se nalazi u područjima s umjerenom klimom. Njeni ubodi mogu uzrokovati svrab i gubitak sna, a na mjestu uboda često se javljaju upalne mrlje, obično s tamnijom tačkom u sredini.
