Bratunac

U Kravici sjećanje na stradale Srbe

  • 05.01.2019. 08:18

U Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla u Kravici kod Bratunca danas će biti služen parastos za 158 Srba iz ovog mjesta i susjednih zaselaka stradalih u odbrambeno-otadžbinskom ratu, od kojih su 49 ubile muslimanske snage iz Srebrenice na Božić, 7. januara 1993. godine.

Parastosu će, između ostalih, prisustvovati i predsjednik Vlade Republike Srpske Radovan Višković i ministar rada i boračko-invalidske zaštite Srpske Duško Milunović, najavljeno je iz Biroa Vlade Srpske za odnose sa javnošću. 

Parastos će biti služen u 11.00 časova, a u 12.00 časova biće prislužene svijeće i položeno cvijeće kod centralnog spomen-obilježja u Kravici za 3.267 stradalih Srba iz regije Birač. 

Na ovaj način biće obilježeno 26 godina od velikog srpskog stradanja na području ove bratunačke mjesne zajednice. 

Nastavljajući etničko čišćenje započeto u aprilu 1992. godine i uništavanje svega što je srpsko, muslimanske snage iz Srebrenice pod komandom Nasera Orića, uz pomoć jedinica sa bratunačkog, vlaseničkog i zvorničkog područja, upale su na pravoslavni Božić 1993. godine u Kravicu gdje su ubile 49, ranile 80 srpskih civila i vojnika, a sedam ih je nestalo, od kojih pet nije pronađeno ni nakon 25 godina. 

Među onima koji se još vode kao nestali su i dvije žene. Bez jednog ili oba roditelja ostalo je 101 dijete. 

Tog dana selo je opljačkano, zapaljeno je 688 srpskih kuća na širem području Kravice, oko 2.000 pomoćnih i 27 društvenih objekata. Oko 1.000 stanovnika ostalo je bez kuća u jednom danu i kroz smetove se probilo prema Drini, izbjegavši sigurnu smrt. 

Od početka rata do sredine 1995. godine muslimanske snage iz Srebrenice stalno su upadale u srpska sela oko ovog mjesta, Bratunca, Milića, Skelana i Zvornika, ubijajući sve što stignu, pljačkajući i paleći srpsku imovinu, zarobljene su mučili, masakrirali, odsijecali im glave i pokazivali ih u Srebrenici, a zabilježen je i slučaj da su Nenada Rankića pekli na ražnju. 

Ta praksa nije prekinuta ni nakon što je Srebrenica proglašena zaštićenom zonom UN u aprilu 1993. godine. 

Od pedesetak Srba koji su početkom rata ostali u Srebrenici lojalni muslimanskoj vlasti, preživjela je samo jedna starica, dok je druga starica Ivanka Mirković u julu 1995. godine nađena zaklana na kućnom pragu. Većina nestalih još nije pronađena i ekshumirana, niti je ko odgovarao za njihova ubistva. 

Jedinice Nasera Orića odmah na početku rata protjerale su i poubijale srpsko stanovništvo iz Srebrenice i obližnjih sela Dugo Polje, Pećišta, Kovačice, Gostilj, Gniona, Osredak, Viogor, Studenac i još nekih. 

Zatim su uslijedili upadi u nešto udaljenija srebrenička i bratunačka sela Ratkovići, Karno, Krnjići, Brežani, Magašići, Zagoni, Zalazje, Sase, Biljača, Fakovići, Bjelovac, Sikirić, Podravanje, pa sve do upada i masakra u Kravici 7. januara 1993. godine i Skelanima 16. januara iste godine, kada je u ta dva mjesta ubijeno 114 Srba, od kojih više od polovine civila. 

Nakon proglašavanja Srebrenice zaštićenom zonom UN, umjesto demilitarizacije, nastavljeni su upadi iz te enklave u srpska sela i, izuzimajući tri sela uz Drinu, uništena su sva ostala na području srebreničke i veliki broj sela u bratunačkoj i milićkoj opštini (više od 100 sela), a jedinice Nasera Orića ubile su oko 3.000 Srba, od kojih više od polovine civila. 

Napadi i masakri najčešće su izvršavani na velike pravoslavne praznike, kao što su Božić, Petrovdan, Đurđevdan i drugi. 

Zlikovci nisu ostavljali žive ni bolesne i nepokretne, žene, djecu i starce, a zarobljeni su umirali nakon brutalnih mučenja i torture. Živog nikog nisu ostavljali. Tako je bilo i u Kravici. 

Zarobljenom Anđelku Miladinoviću iz Ježestice pred majkom Slavkom odsjekli su glavu, zavezali je za vozilo i odvezli u Srebrenicu, o čemu postoje fotografije, a Slavku su nakon zlostavljanja takođe zaklali sa još nekoliko civila. O tome je svjedočio Kravičanin Dragomir Miladinović čiji su sinovi Ratko i Đorđe ubijeni tog dana. 

Dva dana nakon masakra pronađeno je i sahranjeno sedam tijela, a tek poslije dva i po mjeseca sahranjena su još 42 pronađena unakažena tijela. 

Osim Dragomirovih sinova Ratka i Đorđa, na Božić su, braneći nejač, poginula braća Vojislav i Radojko Bogićević, Krstivoje i Ivan Đukanović, Anđelko i Dragan Mlađenović, Vidosav i Miladin Đokić, te Vujadin i Miladin Dolijanović. 

U napadu srebreničkih muslimanskih snaga na Kravicu učestvovao je, prema svjedočenju preživjelih mještana, veliki broj Bošnjaka koji su se poslije rata vratili na područje te opštine. 

Ni nakon 26 godina niko nije odgovarao za ubistva i zločine u Kravici, niti za ostale zločine u brojnim srpskim selima u srednjem Podrinju.