Srpska pravoslavna crkva i vjernici danas slave praznik posvećen Svetom Grigoriju Bogoslovu, carigradskom arhiepiskopu iz 4. vijeka i jednom od najučenijih hrišćanskih svetitelja. Sveti Grigorije Bogoslov je još pre nego što se krstio i posvetio život crkvi.
Sveti Grigorije važi za jednog od najučenijih hrišćanskih svetitelja. Sastavio je mnogobrojna djela, od kojih su mu najslavnija ona iz Bogoslovlja. Tokom svog arhiepiskopovanja u Carigradu dosta je pisao protiv jeretika, a proslavilo ga je djelo Besjede o Svetoj Trojici.
Rođen u Nazianzu od oca Jelina i majke hrišćanke. Pre krštenja učio se u Atini zajedno sa Vasilijem Velikim i Julijanom Odstupnikom. Često je on proricao Julijanu da će biti odstupnik od vere i gonitelj crkve, što se i zbilo. Na Grigorija je naročito mnogo uticala dobra mu majka Nona. Kada završi svoje učenje, Grigorije se krsti. Sveti Vasilije rukopoložio ga je za episkopa sasimskog, a car Teodosije Veliki uskoro ga pozove na upražnjeni presto arhiepiskopa carigradskog.
Sastavio je mnogobrojna djela, od kojih su mu najslavnija ona iz Bogoslovlja, zbog čega je i nazvan Bogoslovom. Naročito je znamenito po dubini njegovo djelo Besjede o Svetoj Trojici. Još je pisao protiv jeretika Makedonija, koji je krivo učio o Duhu Svetome (kao da je Duh stvorenje Božje), i protiv Apolinarija, koji je krivo učio, kao da Hristos nije imao čovečje duše, nego da mu je božanstvo bilo mjesto duše.
Pisao je takođe i protiv cara Julijana Odstupnika, svog nekadašnjeg školskog druga. Kada na Saboru 381. godine, nasta rasprava oko njegovog izbora za arhiepiskopa, on se povuče sam, izjavivši: "Ne mogu nas lišiti Boga oni koji nas lišavaju prestola". Zatim napusti Carigrad, ode u Nazijanz, i tamo je živio do smrti u povučenosti, molitvi i pisanju korisnih knjiga.
Iako je cijelog života bio slabog zdravlja, ipak je doživeo osamdesetu godinu. Mošti su mu kasnije prenijete u Rim, a glava mu se nalazi u Uspenskom soboru u Moskvi. Bio je i ostao veliko i divno svetlo crkve pravoslavne, kako po krotosti i čistoti karaktera tako i po nenadmašnoj dubini uma.
Vjerovanje kaže da bi danas svaki đak trebalo da ponovi gradivo koje ga muči, a nakon toga da se pomoli Svetom Grigoriju Bogoslovu, jer se ovaj svetitelj smatra zaštitnikom mudrih i učenih ljudi.
