Ovaj objekat je izgorio još 2011. godine, međutim, i pored brojnih obećanja, do danas ništa nije urađeno kako bi ova lokalna zajednica imala bilo kakav kulturni centar. Iz ove javne ustanove kažu da dobijaju mnogo upita za održavanje raznih manifestacija, ali prostora i lokacije za njihovo održavanje nema.

Nema plata i doprinosa

Postoji samo jedna uslovna prostorija, za koju, prema informacijama koje smo dobili, opština još uvijek nije isplatila dobavljače, iako su sredstva projektom obezbijeđena. Mnogi kandidovani projekti su osporeni u Opštini, a i dalje je nejasno gdje su sredstva koja su stizala kako od grada Istočno Sarajevo, tako i od Vlade Srpske ali i Vlade Srbije. Ova ustanova broji šest radnika, koji platu nisu primili mjesecima. Doprinosa i prava na liječenje nema, kaže za ATV Duška Lukić, v.d. direktora Javne ustanove za kulturu u Sokocu.

- Doprinosi prema radnicima nisu isplaćeni od 2021. godine. Regres i topli obrok nije uplaćen za 2022., 2023., i tekuću godinu. Lična primanja po osnovu plata duguju se 10 mjeseci, odnosno posljednju platu radnici su primili za mjesec oktobar 2023. godine, što znači da su negdje ukupna dugovanja prema radnicima  oko 257.000 maraka - kaže Duška Lukić, v.d. direktora JU za kulturu "Pero Kosorić" Sokolac.

Maćehinskog odnosa prema javnim ustanovama nije pošteđen ni Centar za socijalni rad. Oni kojima je pomoć najpotrebnija ne mogu je dobiti. Iako Vlada Republike Srpske uredno uplaćuje sredstva na račun opštine Sokolac, niko od korisnika još uvijek nije dobio bilo kakvu uplatu.

Od početka 2012. godine Centar za socijalni rad nema svoj žiro račun, a poslovanje se vrši trezorski odnosno direktno sa računa opštine. Ukupan dug za devet plata radnika iznosi 143.873 marke, a posljednja plata je uplaćena za novembar 2023. godine. Porezi za plate prelaze 10.000 maraka za 11 mjeseci, a neuplaćeni doprinosi iznose 294.735 maraka. Iz Centra za socijalni rad pitaju da li postoji odgovornost za ovakvo stanje.

Trudnice nalaze i preglede moraju plaćati

Već tri godine i šest mjeseci radnici ove ustanove nemaju zdravstveno osiguranje pa čak i trudnice preglede i nalaze moraju plaćati. S obzirom na to da je Centar za socijalni rad specifična ustanova, postoje velika dugovanja prema korisnicima prava na socijalnu zaštitu.

- Ukupna dugovanja za to pravo koje plaća pola opština, a pola Republika, to znaju naši korisnici, je 133.341 maraka,  od toga opština duguje 81 hiljadu, a Republika duguje 52 hiljade. Republika je redovno prebacila svoja sredstva za jul i avgust na poseban namjenski račun za socijalnu zaštitu pri trezoru opštine Sokolac ali korisnici nisu dobili te pare, zašto, ja ne znam. Drugo pravo je novčana pomoć dug i opštine i Republike je 11.000 KM, pola plaća opština pola Republika, opet kažem Republika je prebacila sredstva, zašto ih niko nije dobio to ne znam. Dug za dijete sa posebnim potrebama koje ostvaruje pravo na prevoz plaćen je zadnji mjesec 2023. godine. Dijete sa posebnim potrebama 6. razred osnovne škole, osam računa nije plaćeno - ističe Snježana Bašević, v.d. direktora JU Centar za socijalni rad Sokolac.

I tako redom, od dugova prema drugim ustanovama i dobavljačima, do odlaska radnika problemi se samo gomilaju. Pitali smo kako uopšte funkcioniše Centar sa socijalni rad.

- Nikako, ne mogu da platim pečat koji mi je naložila upravna inspektorica koji je 45 maraka, ne mogu da platim zabilježbu u katastru jer korisnike koji se smještaju u ustanove socijalne zaštite, a imaju imovinu po Zakonu o socijalnoj zaštiti, morate napraviti zabilježbu, a to je 30 KM - dodaje Snježana Bašević.

Načelnik prevario narod 

Nevjerovatno ali istinito ogromna dugovanja postoje i prema Javnoj ustanovi za predškolsko vaspitanje i obrazovanje Sokolac. Radnicima takođe kasne plate, a s obzirom na to da se radi o djeci predškolskog uzrasta, ova ustanova nalazi se u nezavidnoj situaciji. Početkom ove godine radnici su stupili u štrajk, a osnovni zahtjev je bio da se mjesečna primanja redovno uplaćuju, što je tada obećao i načelnik opštine.

U tom trenutku radnicima se dugovalo šest plata, a danas devet. Posljednju platu za novembar 2023. radnici su primili u julu ove godine, dok doprinosa nema još od 2021. Godine. Ukupan dug za plate radnicima iznosi više od 339.000 maraka, doprinosi više od 949.000, dok za topli obrok dug iznosi preko 157.000 maraka. Strah da u ovoj ustanovi  uskoro djeca neće imati čak ni struju, sasvim je opravdan. Opomene pred tužbu stižu svakoga dana kaže vršilac dužnosti direktora Miloš Еrić. Еrić dodaje da će uskoro imati veliki problem sa nedostatkom kadra.

- Veliki je problem zbog tog zanimanja, trenutno na birou nema, međutim mi to rješavamo tako što se recimo pedagozi vrše prekvalifikaciju, završavaju te škole i onda ih mi ovdje zapošljavamo, međutim to traje godinu dana tako da ćemo velikih problema imati i sa tim baš zbog ove teške situacije. Htio bih i da napomenem da ova ustanova ostvaruje svoje prihode jer roditelji mjesečno uplaćuju za čuvanje djece ali mi nemamo svoj račun i sva ta sredstva odlaze na račun opštine, tačnije puni se budžet opštine Sokolac. Opština je osnivač i mi nemamo svoja sredstva - naglašava Miloš Еrić, v.d. direktora JU za predškolsko vaspitanje i obrazovanje Sokolac.

Sportsko rekreativni centar Glasinac takođe muči muku sa neisplaćenim platama i doprinosima što uveliko otežava funkcionisanje ove ustanove. Doprinosi nisu uplaćeni od septembra prošle godine, pa tako i u ovom slučaju radnici nemaju mogućnost liječenja u javnim zdravstvenim ustanovama.

- Trenutno brojimo 12 zaposlenih, a za samo nekoliko dana odlazi dvoje radnika - kaže vršilac dužnosti direktora, Milenko Đerić.

Osnovne potrebe kao što su čišćenje i održavanje servisiraju se iz naplate zakupa termina za sportske događaje ili rekreativce, što, kaže Đerić, nije dovoljno za normalno funkcionisanje. Svoja prava, među prvima, radnici ovog kolektiva potražili su putem suda. Sa druge strane, Poreska uprava Republike Srpske u više navrata je na adresu sportsko rekreativnog centra Glasinac poslala rješenja o prinudnoj naplati. Posljednja uplata iz opštine Sokolac prema ovoj ustanovi doznačena je u martu 2024. u ukupnom iznosu od 12.500 KM.

- Radnici koji sada rade u sportsko-rekreativnom centru do 2019. godine radili su u SD Glasinac gdje im je tada sportsko društvo ostalo dužno šest plata i pet godina doprinosa. Samim osnivanjem ove ustanove ti problemi su nastavljeni i do danas nisu riješeni. Radnici putem suda naplaćuju. Zavisi, nekome se duguje šest plata, nekome pet, zavisi kada su stigli na naplatu - ističe Đerić.

Bez obzira na tradiciju dugu 49 godina, ogromno bogatstvo arhiva, svakodnevni rad i zalaganje, problema nije pošteđen ni Info centar Sokolac. Devet radnika, devet žena, muški se bore da ne uskrate slušaoce, a ni čitaoce svakodnevnog sadržaja. Radijski program se emituje svakodnevno u terminu od 9 do 15 časova uz rad na Sokolačkim novinama i rad na portalu. Radnici Info centra svoja potraživanja nisu naplaćivali putem suda, međutim najavljuju da će se u dogledno vrijeme i to desiti jer izbora više nemaju.

- Mi u ovoj 2024. godini imamo zarađenih i neisplaćenih devet plata. Posljednju platu smo primili u junu mjesecu, a ona se odnosila na decembar u prošloj godini, dakle 2023. godini. Kada su u pitanju doprinosi, reći ću da mi imamo velika dugovanja prema Poreskoj upravi. Dug je 209.494 KM, a dug za plate do septembra ove godine je 78.986 KM po planu budžeta za IC Sokolac planirano je 200.000 KM za ovu godinu. Nama je uplaćeno 73.000 - rekla je Jelena Stanišić, v.d. direktora JP "Info centar" Sokolac.

Bez odgovora

Bez plata, doprinosa, zdravstvenog osiguranja pitanje je do kada će radnici ustanova koje smo obišli moći da funkcionišu. Kažu sve dolazi na naplatu, krediti i svakodnevne obaveze postaju nemogući. Radnici pitaju nas, a mi smo pitali opštinu Sokolac, postoji li odgovornost za trenutno stanje? Možemo li uskoro očekivati bar postepeno rješavanje nagomilanih problema? Gdje nestaje novac koji dolazi od Vlade Republike Srpske, Vlade Srbije, grada Istočno Sarajevo? Zašto ne dolazi do krajnjih korisnika? Brine li neko u opštini za svoje radnike ili su potpuno prepušteni sami sebi i kako kažu primorani da posao potraže negdje dalje od Sokoca.

Do zaključenja ovog priloga zvaničan odgovor od opštine Sokolac nismo dobili.

Pratite nas i putem Vibera