Istoričar Holokausta profesor Gideon Grajf pozvao je papu Franju, predsjednika Izraela Ruvena Rivlina i izraelskog premijera Benjamina Netanjahua da uklone spomen-ploču posvećenu hrvatskom kardinalu Alojziju Stepincu, koja je postavljena u Starom gradu u Jerusalimu, piše "Tajms ov Jerusalim".
On je ploču nazvao provokativnom i smatra da je ona pokušaj da se Stepinac predstavi kao plemenita osoba, iako hrvatski kardinal to nije bio.
Grajf, čije je istraživanje o Aušvicu bilo osnova za film "Šaulov sin" koji je nagrađen Oskarom, smatra da je postavljanje ploče Stepincu agresivan postupak kojim se svijet tjera da misli da je "zlikovac osoba dobrog srca".
Istoričar je poznat i po istraživanju o logoru u Jasenovcu, koje je zabilježio u njegovoj knjizi "Jasenovac: Aušvic Balkana", koja je objavljena 2018. godine. U toj knjizi Grajf istražuje ubilački aparat koji je uspostavila NDH u Jasenovcu, a koji je posjedovao 57 različitih mehanizama za istrebljenje.
Izraelski list podsjeća da je kardinal Stepinac kontroverzna ličnost u istoriji Balkana, zbog toga što je podržavao fašistički ustaški režim u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj (NDH) tokom Drugog svjetskog rata koji je izvršio genocid nad Srbima, Jevrejima i Romima.
Ploča je postavljena u Austrijskom prenoćištu, samoproglašenom prenoćištu za hrišćanske hodočasnike u Jerusalimu, koje je otvoreno u Starom gradu 1863. godine.
Pomenuto crkveno zdanje izgrađeno je uz pomoć katoličkih vlasti širom tadašnjeg Austrougarskog carstva, u čijem sastavu su bile današnja Austrija, Mađarska i Hrvatska.
Rektor crkve Markus Bagnjar izjavio je da su katoličke vlasti koje su bile uključene u izgradnju prenoćišta održavale veze šaljući sveštenike i hodočasnike u prenoćište u Jerusalimu, čak i nakon pada Imperije i vladavine Habzburga 1918. godine.
On je rekao da se delegacija hrvatskih hodočasnika prošle godine obratila upravnicima prenoćišta sa idejom da se postavi memorijalna ploča hrvatskom kardinalu.
Spomen-ploču, koja je napisana na latinskom jeziku, postavili su takozvani Vitezovi Svetog groba, a postavljena je u znak sjećanja na hodočašće Stepinca u Svetu zemlju 1937. godine, dvije godine prije početka Drugog svjetskog rata.
Hodočašće Stepinca i njegov boravak u prenoćištu dio su istorije ovog zdanja.
"Tajms ov Izrael" podsjeća da je Jasenovac otvoren u avgustu 1941. godine, a da je zatvoren u maju 1945. godine, nakon masovnog bježanja 1.000 zarobljenika od kojih je samo njih stotinu preživjelo.
Iako je tačan broj žrtava i dalje sporan, Memorijalni centar Holokausta Jad Vašem procjenjuje da je u logoru Jasenovac ubijeno 600.000 Srba.
Nacistički izvori iz perioda Drugog svjetskog rata tvrde da je u Jasenovcu ubijeno između 600.000 i 800.000 Srba, Jevreja i Roma.
U Memorijalnom centru Jasenovac zabilježeno je da je u tom logoru ubijeno ukupno 83.000 Srba.
Izraelski list naglašava da je, prema podacima Memorijalnog centra Donja Gradina u Republici Srpskoj, broj ubijenih u Jasenovcu 700.000.
Izraelsko Ministarstvo spoljnih poslova nije komentarisalo da li je postavljanje spomen-ploče Stepincu prikladno ili ne.
Bagnjar je istakao da je upoznat sa sporom u vezi sa ličnošću Stepinca i njegovim aktivnostima tokom ustaškog režima u NDH, ali da smatra da su katoličke vlasti uzele sve u obzir.
Međutim, Grajf upozorava da treba sagledati cijelu sliku prije donošenja suda o bilo čemu, te da treba uporediti većinu slike sa manjinom, kao i da treba odrediti šta je manje ili više značajno.
"Čak i ako je Stepinac spasao određen broj Jevreja, to ga ne čini dobrom osobom ili osobom koja se usprotivila okrutnom ustaškom režimu. Ukoliko se otkriju nove činjenice, svaka pristojna osoba treba ponovo da ih ocijeni. Ali, ako toga nema, zašto bismo ponovo procjenjivali njegove zle postupke", upitao je Grajf.
