Vlada Srpske u Izvještaju SB: Kontinuirano podrivanje dejtonskih načela

Određeni elementi u međunarodnoj zajednici ne shvataju značaj dejtonskih načela za buduću stabilnost i uspjeh BiH i nastavljaju da podrivaju dejtonsko uređenje, a visoki predstavnik i dalje prisvaja diktatorska ovlašćenja koja su suprotna njegovim striktno definisanim odgovornostima iz Aneksa 10 Dejtonskog sporazuma, ističe se u uvodnom dijelu 22. Izvještaja Vlade Republike Srpske.

U ovom dokumentu, koji je Vlada Srpske uputila Savjetu bezbjednosti, ističe se da pogrešno vođena i neustavna centralizacija na čelu sa visokim predstavnikom godinama podriva dejtonsku formulu.

Visoki predstavnik i dalje koristi diktatorska ovlašćenja da centralizuje BiH suprotno dejtonskom uređenju, dodaje se u tekstu, uzrokujući nepotrebna politička trvenja i nesigurnost među konstitutivnim narodima.

"Besprimjerna tvrdnja visokog predstavnika Valentina Incka da je podnošenje izvještaja Republike Srpske Savjetu bezbjednosti nelegalno, koju je izrekao kada je Srpska podnijela prošli izvještaj Savjetu bezbjednosti, primjer je njegovog nepoštovanja dejtonske formule", navodi se u izvještaju i ocjenjuje da iz svih navedenih razloga, uz ostale, Kancelarija visokog predstavnika treba da bude zatvorena.

U uvodnom dijelu Izvješataja Vlade Republike Srpske naglašava se da je, uz prijetnje određenih elemenata iz međunarodne zajednice, Dejtonski sporazum izložen napadima najveće bošnjačke stranke - SDA.

"SDA je u septembru usvojila ekstremističku deklaraciju u kojoj poziva na potpuno ukidanje dejtonskog uređenja, uključujući entitete i mehanizme zaštite konstitutivnih naroda, u prilog unitarne države. Početkom ove godine, SDA je najavila da će od Ustavnog suda BiH zatražiti da proglasi ime Republike Srpske neustavnim. Cilj ove inicijative je podrivanje ustavnog statusa Republike Srpske", konstatuje se u Izvještaju.

U ovom dokumentu se navodi da Republika Srpska, za razliku od SDA i visokog predstavnika, bezrezervno prihvata Dejtonski sporazum i samo traži da se Ustav BiH sprovodi onako kako piše.

Republika Srpska u ovom izvještaju Savjetu bezbjednosti UN ukazuje i na svoj napredak i posvećenost radu ka konačnom članstvu BiH u EU.

"Republika Srpska pozdravlja Mišljenje Evropske komisije o zahtjevu BiH za članstvo u EU, koji je primila u maju, i nastaviće da predano radi u tom pravcu.

"Republika Srpska je već ostvarila znatan napredak u vezi sa evropskim integracijama, uključujući usklađivanje propisa sa evropskim pravnim tekovinama i sprovođenje ekonomskih reformi i mjera protiv korupcije", dodaje se u Izvještaju.

Nažalost, naglašava se u uvodnom dijelu, prisustvo visokog predstavnika koji prisvaja diktatorska ovlašćenja i blokada formiranja vlasti od SDA ometaju napredak BiH ka članstvu u EU.

"Republika Srpska ne sumnja da će, kada ove prepreke budu uklonjene, BiH moći da ispuni kriterijume za članstvo u EU, uz poštovanje dejtonskog okvira. Republika Srpska slaže se sa EU da je neophodna opsežna reforma sudova i pravosuđa u BiH, uključujući zamjenu stranih sudija u Ustavnom sudu BiH državljanima BiH", naglašava se u Izvještaju.

U uvodnom dijelu se navodi da Republika Srpska poziva međunarodnu zajednicu da osudi kontinuirano odbijanje demokratskog procesa od SDA, podsjetivši da od opštih izbora održanih 2018. godine, SDA blokira formiranje vlasti, i to ne samo Savjeta ministara, nego i Vlade FBiH i nekoliko kantonalnih vlada u FBiH.

"Kao izgovor za blokadu formiranja Savjeta ministara, SDA je postavila nemoguć preduslov - podršku za slanje Godišnjeg nacionalnog programa /ANP/ NATO-u, što je ključni korak ka članstvu u Alijansi. SDA zna da je ovaj uslov nerealan zato što je Narodna skupština Republike Srpske ogromnom većinom izglasala vojnu neutralnost", dodaje se u uvodnom dijelu.

U Izvještaju se ističe da Republika Srpska nije protiv NATO-a i aktivno podržava saradnju sa Alijansom, u kojoj i učestvuje, ali se protivi članstvu BiH u ovaj savez.

Suprotno tvrdnjama nekih pobornika članstva u NATO-u, ne postoji zakonska obaveza da BiH uđe u NATO integracije, niti postoji ikakva veza između statusa BiH u NATO-u i članstva u EU kao cilja.

"Srećom, federalno uređenje BiH ograničava negativan uticaj blokade na nivou BiH. U svjetlu disfunkcionalnosti nivoa BiH, čiji je primjer blokada formiranja novog Savjeta ministara od SDA, prirodno je da entiteti preispitaju da li je praktično i poželjno da i dalje budu saglasni da nivo BiH vrši nadležnosti koje joj nisu povjerene Ustavom BiH. Republika Srpska je opredijeljena za Dejtonski sporazum i radi u prilog budućnosti BiH kao članice EU", pojašnjava se u tekstu.

U ovom dokumentu se ističe da je Dejtonski sporazum uspješno donio trajan mir u BiH, najvećim dijelom zato što demokratsko ustavno uređenje uspostavljeno ovim sporazumom poštuje prava dva entiteta i tri konstitutivna naroda u BiH.

Sporazum je utvrdio formulu za stabilnu i demokratsku vlastu zemlji sa dubokim nacionalnim podjelama uvođenjem temeljnog načela međunarodnog prava - prava na samoopredjeljenje.

Dejtonska formula svela je na minimum politički konflikt, ostavljajući većinu nadležnosti entitetima. "Kada je entitetima prepušteno da ostvaruju autonomiju koja im je data Dejtonskim sporazumom, u potpunosti su sposobni da sarađuju na reformama, a dokaz su koordinisane društveno-ekonomske reforme koje su nedavno usvojile Republika Srpska i Federacija BiH, dodaje se u uvodnom dijelu 22. Izvještaja Vlade Republike Srpske upućenom Savjetu bezbjednosti UN.

Pročitajte i: