Palestinski militanti godinama koriste nepreglednu mrežu tunela ispod Gaze za krijumčarenje robe i oružja iz Еgipta, kao i za iznenadne napade na Izrael, ali postoji i drugi podzemni lavirint, koji Izraelske odbrambene snage nazivaju „Gaza metro“!
To je velika mreža koja se prostire kilometrima i ovi tuneli se koriste za prevoz ljudi i robe, skladištenje raketa i municije, smještaj Hamasovih komandnih centara, a vjeruje se da se u njima nalaze i fabrike za pravljenje oružja. Njihova glavna prednost je to što su daleko od uvijek budnih kamera izraelskih špijunskih dronova i aviona.
Ojačani betonom
Hamas je 2021. tvrdio da je izgradio 500 kilometara tunela ispod Gaze. Ako je to tačno, Hamasovi podzemni tuneli onda su tek nešto manji od polovine dužine sistema podzemne željeznice u Njujorku, piše CNN. Vjeruje se da upravo u ovim tunelima Hamas krije otete izraelske civile i vojnike. Neki su navodno široki i po 30 metara.
- To je vrlo komplikovana i velika mreža tunela na relativno maloj teritoriji - kaže Dafni Ričmond-Barak, profesorka na izraelskom univerzitetu Rajhman, koja je stručnjak za podzemno ratovanje.
Gaza je pod kopnenom, pomorskom i vazdušnom blokadom Izraela, kao i pod kopnenom blokadom Еgipta od 2007. i vjeruje se da nema dovoljno mašina koje se koriste za izgradnju tunela duboko pod zemljom. Stručnjaci kažu da su radnici koji koriste osnovne alate vjerovatno kopali duboko pod zemljom kako bi izgradili mrežu opremljenu strujom i ojačanu betonom. Izrael već dugo optužuje Hamas za preusmjeravanje betona namijenjenog za civilne i humanitarne svrhe u izgradnju tunela.
Kritičari tvrde da je Hamas mogao i da sredstva namijenjena izgradnji tunela preusmjeri za civilna skloništa ili sisteme za upozoravanje, poput onih preko granice u Izraelu. Tuneli su još od srednjeg vijeka bili atraktivno oruđe za ratovanje, a danas Hamasu i drugim terorističkim grupama daju prednost u asimetričnom ratovanju, poništavajući tehnološku prednost koju posjeduje izraelska vojska. Hamasovu mrežu tunela drugačijom od Al Kaidinih u planinama Avganistana ili Vijetkongovih u džunglama jugoistočne Azije čini to što je građena ispod jednog od najgušće naseljenih područja na planeti. U gradu Gaza živi više od milion ljudi.