Otkriće zlatnog novčića na južnoj obali Njufaundlenda u Kanadi moglo bi dovesti u pitanje istorijske narative o prvom evropskom kontaktu u regiji, jer prethodi dolasku istraživača Džona Kabota na otok najmanje 70 godina.
U saopštenju za javnost prošle sedmice, Vlada Njufaundlenda i Labradora rekla je da je engleski novčić tokom ljeta 2022. pronašao Edvard Hajns, lokalni istoričar , koji je to prijavio vlastima prema Zakonu o istorijskim resursima pokrajine.
Novčić star 600 godina prethodi prvom dokumentovanom kontaktu Evrope sa Sjevernom Amerikom.
Nakon konsultacija s Polom Berijem, bivšim kustosom Muzeja novca Banke Kanade, ustanovljeno je da je novčić iz vremena Henrika VI. i da je kovan u Londonu između 1422. i 1427. godine. Novčić bi danas vrijedio značajnu svotu novca, oko 61 američki dolar.
Prije ovog otkrića, novčić iskovan 1490-ih i pronađen 2021. na lokalitetu Cupids Cove Plantation smatrao se najstarijim engleskim novcem ikada pronađenim u Kanadi.
Budući da Beri kaže da je novčić vjerovatno bio izvan opticaja kad je izgubljen, postoji mnogo nagađanja o tome kako je tačno novčić ostigao do Njufaundlenda i Labradora. Tačna lokacija otkrića drži se u tajnosti kako bi se obeshrabrili lovci na blago.
U intervjuu za CBC, arheolog Džejmi Brejk kaže da će nakon završetka studije koja je u toku novčić biti javno izložen u muzeju The Rooms u glavnom gradu provincije Sent Džon.
Priče o dolasku Vikinga sadržane su u islandskim sagama, uključujući posjete Lifa Eriksona prije više od 1.000 godina i arheološke dokaze o nordijskom naselju, koje je pronađeno u L'Anse aux Meadowsu a koje je proglašeno mjestom svjetske baštine UNESCO-a 1978.
Ostali nepotvrđeni izvještaji o evropskim kontaktima uključuju priče sa engleskih Kanalskih ostrva o brodu koji je u kasnom 15. vijeku skrenuo sa kursa u čudnu zemlju "punu riba".
Godine 1583. Njufaundlendn je postao prvi posjed Engleske u Sjevernoj Americi, a uspostava ribolova na spoljašnjoj obali ostrva odsjekla je za autohtono stanovništvo od pristupa izvorima hrane.
"Neko vrijeme postoje neka saznanja o prisutnosti Evrope prije 16. vijeka isključujući Vikinge. Mogućnost okupacije prije 16. vijeka bi bilo nevjerovatno otkriće", poručio je arheolog Brejk.
(Foto: Vlada Njufaundlenda)