Tehnološki napredak izazvao je najveću pobunu u Holivudu u proteklih više od pola vijeka. Dok glumci i scenaristi traže fer raspodjelu novca od striminga, iza brda se valja nova prijetnja u vidu vještačke inteligencije, koja prijeti da iz temelja uzdrma filmsku industriju.
Godina je 1960. Ronald Regan je predsjednik, ali ne u Bijeloj kući nego Udruženja filmskih glumaca Holivuda, koje je bijesno zbog raspodjele novca od filmova koji se emituju na televiziji. Rezultat je štrajk koji je trajao od 7. marta do 18. aprila i potpuno zaustavio snimanje blokbastera sa zvijezdama poput Elizabet Tejlor, Merilin Monro i Džeka Lemona.
Glumci su se tada pridružili scenaristima, koji su još od januara protestovali, a u štrajku su proveli 148 dana.
Šezdeset tri godine kasnije, Holivud je ponovo (u)stao. Filmski radnici udruženo su ušli u borbu protiv najvećih studija, tražeći poštenu raspodjelu novca i zaštitu od nove tehnologije i vidova distribucije.
Najnoviji štrajk, pokrenut dan nakon 90. godišnjice od osnivanja Udruženja filmskih glumaca, sasvim izvijesno će izazvati tektonske poremećaje u sedmoj umjetnosti, jer je uticaj američke filmske umjetnosti globalan. Snimanja će biti pomjerena, a ona koja su u toku biće odložena.
Eksplozija striminga, kvantitet nauštrb kvaliteta i plata
Štrajkovi u Holivudu skoro po pravilu se dešavaju zbog pojave nove tehnologije koja iz temelja mijenja način rada i, još važnije, raspodjelu novca.
Od 1936. godine sindikati, najčešće predvođeni Gildom scenarista, stupili su dvadesetak puta u štrajk boreći se za poštenu i adekvatnu kompenzaciju suočeni sa napretkom tehnologije, poput kineskopskog snimanja, televizije, kablovske, video-kaseta, DVD-a… Sada su na redu internet i strimovanje.
Protekla dva mjeseca, scenaristi su izašli da protestuju zbog posljedica eksplozije striming platformi, koja je dovela do nevjerovatnog povećanja količine sadržaja nauštrb plata i radnih uslova.
Kao što je slučaj sa scenaristima, nova tehnologija stvorila je novo tržište, a doba striminga snažno je uticalo i na glumce. Do pojave striminga velike distributivne mreže raspodjeljivale su novac od prodaje i emitovanja, ali sada su stigli novi igrači.
S druge strane, predstavnici Udruženja filmskih i televizijskih producenata odbili su zahtjeve tokom pregovora prethodnih nedjelja, tvrdeći da većina striming usluga nije profitabilna.
Strah od robota, ali ne od Terminatora
Uprkos tome što je striming uticao na industriju na svakom nivou, jedna druga tehnologija mogla bi da je protrese iz temelja. Vještačka inteligencija donosi jednu potpuno novu paradigmu i potencijalno je ogromna prijetnja po glumce, scenariste i tradicionalne filmske radnike.
"Vještačka inteligencija predstavlja radikalnu tehnološku promjenu, koja ima potencijal da promijeni odnos između pisaca i glumaca u filmskoj i striming industriji“, navodi profesor Univerziteta Južna Karolina Stiven Dž. Ros.
Svi prethodni štrajkovi bili su fokusirani na bolju raspodjelu profita, ali ovaj je i iz straha od gubitka posla.
"To je razlika. Zbog toga svi vide ovaj štrajk kao dvoboj sa visokim ulozima. Tehnologija sada bukvalno može da im uzme posao“, dodaje profesor.
Tektonski poremećaji u produkciji
Zbog štrajka scenarista već su mnoge televizijske produkcije ili potpuno zaustavljene ili odložene.
Serije poput The Last of Us, Blade Runner 2099 i Mandalorijanac već su pomjerene, a nastavak Spajdermena: Put bez povratka i "Diznijev“ rimejk Blejda nisu ni počeli sa snimanjem jer scenariji nisu završeni.
Ulazak glumaca u štrajk, međutim, znači da čak i produkcije koje imaju završen scenario ne mogu da budu nastavljene. Dedlajn navodi da snimanje novih sezona serija poput Kuće zmaja, Andor, Industrije, Loših sestara neće moći da se nastavi.
Očekuje se da će i predstojeće velike filmske studijske produkcije, poput nastavaka Gladijatora i Nemoguće misije, pretrpjeti odlaganja.
