Једна студија открила је да чак девет од десет можданих удара могло да се спријечи.
Мождани удар настаје када се прекине доток крви у дио мозга, узрокујући одумирање можданих ћелија.
"Зависно од захваћеног подручја, посљедице могу да утичу на физичке, когнитивне и емоционалне функције", објашњава Строк Асосиејшн, која упозорава да је мождани удар хитно медицинско стање и да треба одмах позвати хитну помоћ ако се примјете знакови, преноси Дејли Експрес.
Како бисмо препознали мождани удар, стручњаци препоручују коришћење акронима ФАСТ: Ф (Фејс – лице): може ли особа да се насмије или јој је једна страна лица опуштена? А (Армс – руке): може ли да подигне обје руке? С (Спич – говор): говори ли разговјетно или су ријечи неразумљиве? Т (Тајм – време): ако приметите неки од ових знакова, одмах позовите хитну помоћ.
Осим ових симптома могу се јавити и изненадна слабост на једној страни тијела, вртоглавица, замућен вид, збуњеност или јака главобоља. Строк Асосиејшн наглашава: "Ако примјетите било који од ових знакова, не чекајте – назовите хитну помоћ одмах."
Мини-мождани удар или ТИА (транзиторна исхемијска атака) узрокује привремени прекид протока крви у мозак и често се погрешно доживљава као безазлена "чудна епизода". Иако симптоми пролазе унутар 24 сата, Строк Асосиејшн упозорава: "Више од једне од 12 особа доживи пуни мождани удар унутар недјељу дана након ТИА-е, а највећи ризик је у првим данима. Око 10.000 можданих удара годишње могло би да се спријечи правовременим препознавањем и лијечењем мини-можданог удара."
Осим тога, стручњаци посебно упозоравају на три необична знака која могу указивати на мождани удар недјељу дана унапријед:
1. Изненадна, интензивна главобоља – јака и дуготрајна, различита од уобичајених главобоља, појавила се код 14,7 одсто пацијената прије можданог удара.
2. Неправилан срчани ритам (атријска фибрилација – АФ): може узроковати лупање срца, прескакање откуцаја, умор, отежано дисање или бол у грудима, а повећава ризик од можданог удара пет пута.
3. Неочекивана исцрпљеност или слабост – нагли умор или слабост могу бити знак да мозак већ има проблеме с снабдијевањем крви.
Ако примијетите ове симптоме, одмах потражите помоћ љекара, преноси б92.