Direktor Fondacije za održivi razvoj Republike Srpske "Progresus" Andrea Јaglica izjavila je da je više od 400 ljudi već registrovalo nalog na POS sistemu na internet stranici ove fondacije, što je preduslov za prijavu na Јavni poziv za dodjelu bespovratnih sredstava Vlade Mađarske za nabavku poljoprivredne mehanizacije, opreme i alata, te da ima i značajan broj prijava koje su u potpunosti završene.
- To znači da već imamo ljude koji su odlučili šta žele da kupe, uzeli ponudu od izabranog dobavljača, unijeli sve podatke, popunili potrebna polja koja se odnose na njihov poslovni plan, te prikupili sve potrebne dokumente - istakla je Јaglica u intervjuu Srni.
Ona je naglasila da stotine ljudi svakodnevno ulazi na internet stranicu forsrpska.org, a po nekoliko desetina ljudi svaki dan dođe u kancelarije "Progresusa" u Banjaluci, Bijeljini, Gradišci i Derventi.
Prema njenim riječima, rukovodstvo Fondacije do sada se susrelo sa više od 3.000 poljoprivrednika na zvaničnim događajima koji su organizovani u 30-ak gradova i opština u Republici Srpskoj, dok se u posljednjih nekoliko dana svakodnevno sastaju s poljoprivrednicima direktno na njihovim imanjima.
U ovoj fondaciji se nadaju da će uskoro svaki poljoprivrednik u Republici Srpskoj i Brčko distriktu imati sve potrebne informacije da bi mogli da se prijave za bespovratna sredstva.
U okviru ovog programa, rekla je Јaglica, poljoprivrednici mogu da nabave svu poljoprivrednu mehanizaciju, opremu i alate koji se proizvode u Mađarskoj, a to je niz različitih proizvoda - od onih osnovnih sredstava poput plugova, tanjirača, tarupa, sijačica, motokultivatora, kosilica, balirki, freza, rolo presa, prskalica, atomizera, preko mašina za branje, pranje, otkoštavanje, sortiranje, sušenje, zamrzavanje, te preradu poput opreme za pravljenje sokova, džemova, sireva, do plastenika, sistema za navodnjavanje, prikolica.
- Interesovanje se razlikuje od regije do regije, ali možemo reći da je raznovrsno. Traže se plugovi, balirke, rolo prese, tanjirače, ali i mašine za preradu voća, povrća, za mliječne proizvode, program za destilaciju, burad za vino, oprema za pčelarstvo. Najveća potražnja u svim regijama je, ipak, za prikolicama za koje je na početku bilo najviše dileme zbog cijena - pojasnila je ona.
Јaglica je dodala da poljoprivrednici koji su od samog početka Programa počeli da traže i istražuju šta žele da kupe i koji su već duboko u matematici te ponude, sad se sve manje žale na cijene, ali još ima ljudi koji nisu istražili ponudu do kraja.
Program je osmišljen tako da se poljoprivrednici sad prijavljuju na program, a plaćaju svoje učešće sljedeće godine, nakon što se završi proces ocjenjivanja i odlučivanja o tome ko dobija sredstva. Program propisuje da poljoprivrednici snose posljedice porasta eventualnog porasta cijena zbog inflacije, rasta troškova proizvodnje, transporta.
Mađarskim proizvođačima je zato preporučeno da poljoprivrednicima ponude cijene za sljedeću godinu, kako poljoprivrednike u trenutku kad treba nešto da plate ne bi dočekala veća cijena u odnosu na onu s kojom su se prijavili na Program. Takođe, distributerima je preporučeno da u cijenu mašine uračunaju i trasnport, dostavu do adrese, carinu, puštanje u rad, eventualnu obuku za neke složenije mašine", navela je Јaglica.
Ona je dodala da se tu pravi značajna razlika u odnosu na ono što je moguće kupiti kod distributera koji u ovom trenutku ima nešto na lageru u Republici Srpskoj.
- Sve dalje je stvar svakog gazdinstva i preduzeća pojedinačno - da li će naći računicu u svemu tome ili ne. Nekoliko stotina ljudi koji su već u procesu prijave na Јavni poziv su očigledno izračunali da im se ovaj Program isplati - naglasila je Јaglica.
POLjOPRIVREDNICI NE TREBA NIŠTA DA PLAĆAЈU UNAPRIЈED
Na pitanje da li i koliko novca poljoprivrednici treba da plate unaprijed, odnosno kad se prijavljuju na program, Јaglica je rekla ništa ne moraju da plate unaprijed, te da je ovo program bez rizika za poljoprivrednike.
- Ne moraju da uplate nijednu marku do trenutka dok ne budu znali da su im sredstva odobrena. Imamo informacije da su ih neki distributeri ubjeđivali da moraju da plate 30 odsto odmah, ali to apsolutno nije tačno. Ne moraju ništa da plate odmah. Ukoliko žele sredstva, moraju samo što prije da se prijave i da upišu šta žele da kupe. Ukoliko u trenutku kad im budu odobrena sredstva i bude trebalo da potpišu ugovor sa Fondacijom procijene da ovo, ipak, nije povoljna prilika za njih, mogu da odustanu, bez ikakvih posljedica - istakla je Јaglica.
Ona je rekla da su poljoprivrednici imali pogrešne informacije koje stižu sa svih strana.
- Ovaj program je dobar za sve, ali postoje i različiti specifični interesi: distributeri imaju svoje različite interesne grupe, a nije beznačajno da je u Republici Srpskoj u jeku i predizborna kampanja. Ljudi imaju pravo da vjeruju kome izaberu da vjeruju, ali Fondacija ne dozvoljava da ijedan poljoprivrednik ima pogrešne informacije i zato smo svaki dan na terenu. Mi smo jedina apsolutno relevantna adresa i tu smo za te ljude - na terenu, u kancelarijama, na telefonu. Poljoprivrednici u svakom momentu mogu doći do nas i dobiće prave informacije - naglasila je Јaglica.
Ona je dodala da je Program počeo na način da su poljoprivrednici dobijali ponudu od tri-četiri distributera u Republici Srpskoj.
- Priličan broj firmi koje prodaju poljoprivrednu mehanizaciju u Republici Srpskoj kupilo je mnogo mehanizacije prije rasta cijena i sad imaju milionske lagere zbog kojih na samom početku Programa nisu bili zainteresovani da uvoze mađarsku robu. Međutim, poljoprivrednici hoće mađarsku mehanizaciju jer žele da iskoriste 70 odsto bespovratnih sredstava, pa su sad i domaći distributeri počeli da shvataju da je ovo prilika koja ne bi trebalo da se propušta, tako da se i njihov broj stalno povećava - navela je Јaglica.
Prema njenim riječima, poljoprivrednici mogu da kupe šta žele, od proizvođača i distributera kojeg oni izaberu, mehanizacija i oprema moraju da budu mađarske proizvodnje i tu se završavaju sva ograničenja, a pravna lica čak mogu da kupe mašine direktno u Mađarskoj ili u bilo kojoj drugoj zemlji gdje se prodaju mađarske poljoprivredne mašine.
ROK ZA PRIЈAVU 15. OKTOBAR
Govoreći o uslovima za prijavu za bespovratna sredstva i na koji način poljoprivrednici mogu da se prijave, Јaglica je u intervjuu Srni pojasnila da su osnovni uslovi da se ljudi bave poljoprivredom na području Republike Srpske i Brčko distrikta i da žele da kupe mehanizaciju ili opremu mađarske proizvodnje.
- Poljoprivrednici se mogu prijaviti isključivo popunjavanjem elektronskog formulara na internet stranici forsrpska.org i, ukoliko žele subvenciju, to treba da urade do 15. oktobra ove godine - istakla je Јaglica.
Na pitanje da li je aplikacija na internet stranici komplikovana za poljoprivrednike, Јaglica je rekla da aplikacija djeluje složena, ali nije i da svako ko ima osnovno znanje rada na računaru može i sam da popuni aplikaciju, posebno jer se i na stranici Fondacije nalazi veoma detaljno video upustvo koje korak po korak opisuje proces popunjavanja elektronske prijave.
Poljoprivrednici koji do sada nisu koristili računar, nemaju potrebu sad za tim, jer su im na raspolaganju ljudi koji mogu da popune prijavu za njih, a to su zaposleni u Savjetodavnoj službi Ministarstva poljoprivrede, te u gradskim i opštinskim službama u njihovim lokalnim zajednicama, kao i distributeri koji popunjavaju aplikacije za svoje kupce.
Ona je navela da poljoprivrednici mogu da ostvare pravo na bespovratna sredstva do 70 odsto ukupne nabavke, odnosno do 25.000 evra i da će oni sami odlučivati o tome koliko sredstava traže, jer će toliko i dobiti ukoliko njihova prijava bude uspješna.
Fondacija će prvo provjeriti svaku prijavu i utvrditi da li ispunjava sve uslove Јavnog poziva, te da li je uredno popunjena. Poslije toga prijave pregleda stručna komisija koja će ih ocijeniti, a to znači da će biti napravljena razlika između ozbiljnih proizvođača, s jedne strane, i onih koji se ne bave poljoprivrednom, nego samo žele iskoristiti povoljnu poslovnu priliku, s druge strane.
- Trenutno vidimo da su za Program zainteresovani upravo pravi poljoprivrednici, među kojima su jednaki i oni koji proizvode samo za potrebe svoje porodice i oni koji generišu razvoj u svojim regijama, pri čemu će i jedni i drugi imati iste šanse u ovom programu. Prijave koje je ocijenila i rangirala stručna komisija idu na konačno odlučivanje u Budimpeštu, gdje se odlučuje kome će biti odobrena bespovratna sredstva - pojasnila je Јaglica.
Poslije toga, dodala je ona, Fondacija obavještava poljoprivrednike da su im sredstva odobrena, potpisuju se ugovori, poljoprivrednici plaćaju svoje učešće, Fondacija plaća iznos bespovratnih sredstava i ljudi dobijaju svoje mašine.