Ubicama, koje su i nakon izdržavanja, dugotrajne kazne zatvora, opasne po bezbjednost građana, najsigurnija adresa u BiH i dalje je jedini Zavod za forenzičku prihijatriju Sokolac.
Uslov je pritom da Sud, uz izrečenu kaznu, izda i Rješenje o obaveznom psihijatrijskom liječenju, i to na period do godinu dana.
Inače, idu na slobodu. Na slobodi, najčešće, budu prepušteni sami sebi. Taj problem bi BiH morala riješiti, usvajanjem novih zakona i osnovati ustanovu koja bi pratila bivše zatvorenike nakon odsluženja dugotrajne kazne zatvora, kaže za ATV advokat Rusmir Karkin.
"Ono što nama fali u državi, to su institucije koje bi pratile ljude koji su odslužili dugogodišnje kazne zatvora u smislu da im se pomogne, jer su to sigurno ljudi koji imaju problema sa uklapanjem u normalan život, teško se zapošljavaju. Uglavnom su to ljudi kojima je razorena porodica u toku izdržavanja njihove kazne. Smatram da b ise njima više trebalo pomoći da se vrate u normalne životne tokove, a ne da ih se prati s tog aspekta kao eventualnih počinilaca novih krivičnih djela", pojašnjava Karkin.
Da dugogodišnje robije ne postižu uvijek i svrhu kažnjavanja dokazuje i slučaj četvorostrukog ubice Edina Gačića, nakon što se našao na slobodi. Krivično je odgovarao za dva ubistva, a nakon puštanja na slobodu, počinio je još dva.
Direktor zatvora u Bihaću, gdje je Gačić ranije služio kaznu, upozorio je pred njegovo puštanje na slobodu sve nadležne institucije na opasnost i mogućnost da će Gačić na slobodi počiniti novo ubistvo, ali do novog ubistva – bio je na slobodi.
Visoki sudski i tužilački savjet BiH ATV-u dostavlja spisak sudova koji su uz kazne propisali i obavezno psihijatrijsko liječenje. Vidljivo je da su mjere najčešće propisane uz krivična djela nasilje u porodici, ubistvo, razbojništvo. U Ministarstvu pravde Republike Srpske smatraju da je jedini institut za forenzičke slučajeve u BiH dovoljan za njihovo zbrinjavanje. Edib Buljubašić za sada je rekorder po dužini izrečene zatvorske kazne od 54 godine. Osuđen je zbog višestrukog ubistva, razbojništva i ranjavanja, a potom i ubijanja oca. Republika Srbija je, za najteža krivična djela, najavila uvođenje doživotne kazne zatvora, čime bi se, praktično, spriječila i opasnost od ponavljanja najtežih krivičnih djela. U Republici Srpskoj još nema takve najave u izmjenama Krivičnog zakona.
