Sveta velikomučenica Efimija rođena je, vaspitavana i ovjenčana mučeništvom u Halkidonu, gradu Vitinije, koji leži na zalivu Crnog Mora, prema Carigradu, s druge strane moreuza Bosfor.
Postradala je tokom carovanja Dioklecijana, a na taj dan se praznuje njen spomen. Ono po čemu je bitna svetiteljka je čudotvorno dejstvo njenih česnih moštiju, koje se posebno prikazalo kao takvo za vrijeme četvrtog vaseljenskog sabora u Halkidonu. Taj sabor je sazvan u vrijeme cara Markijana i Pulherije 451. godine poslije smrti cara Teodosija Mlađeg. Povod za saziv ovoga Sabora dala je Dioskorova jeres, patrijarha aleksandrijskog i Evtihija, arhimandrita carigradskog, koji su rasprostirali lažno učenje da u Hristu Gospodu nisu bile dvije prirode, božanska i čovječanska, nego samo jedna, božanska.
Na ovom saboru najvidniju ulogu su imali Anatolije, carigradski patrijarh i Juvenalije jerusalimski patrijarh. Pošto prepirkama i dokazivanjima sa obje strane nisu uspjeli da dođu do konkretnog rješenja, patrijarh Anatolije je predložio da pravoslavci i jeretici napišu svoje vjeroispovjedanje, pa da ih polože u kovčeg u kom su stajale mošti svete Efimije. I svi su se složili sa tim!
Dva vjeroispovjedanja su bila napisana i postavljena na prsi velikomučenice, kovčeg zatvoren i zapečaćen carskim pečatom, a postavljena je i vojnička straža. Zatim su svi proveli tri dana u postu i molitvi. Četvrtog dana, kad su otvorili kovčeg vidjeli su pravoslavno vjeroispovjedanje u desnoj ruci svetiteljke, a jeretičko pod njenim nogama. Tako je Božja sila riješila spor u korist Pravoslavlja. Povod da se odaberu njene mošti za pomoć na saboru bilo je to što su se u prošlosti pokazivale kao čudotvorne.
Krv iz moštiju
Na dan pomena svete Efimije, svake godine je isticala krv iz njenih moštiju, kao da je tog trenutka potekla iz rana i ta krv je sakupljana. Mermerna grobnica je bila velika i pokrivena mermernom pločom, a unutra se nalazio drveni kovčeg sa moštima. Na mermernoj grobnici sa lijeve strane nalazio se maleni otvor koji se otvarao u potrebno vrijeme i kroz koji se mogla provući ruka. Kroz taj otvor bi episkop po završetku noćnog bdenja i pred liturgiju provukao sunđer i skupljao krv koju bi kasnije iscijedio u posudu koja je bila predviđena samo za to.
Ljudi kada su to vidjeli, uz veliku zahvalnost Bogu i svetoj mučenici, mazali bi se tom krvlju radi blagoslova i iscjeljenja od bolesti. Osim što je iscjeljivala, ta krv je bila i veoma miomirisna. Dešavalo se da se krv izliva iz moštiju i u danima kada nije njen pomen, posebno kad bi arhijerej te crkve vodio bogougodan život.
Osim toga, Efimija se javljala vjernicima koji su joj se sa vjerom molili, kao i onima koji su ležali u bolesti, ili bi joj se u raznim nevoljama obraćali za pomoć. Sa svih strana, naročito iz Carigrada, dolazio joj je narod na poklonjenje.
