U ovoj godini je planirano da bude izvršeno vlasničko restrukturiranje Јavnog preduzeća Željeznice Republike Srpske (ŽRS), koje podrazumijeva konverziju duga koji ŽRS imaju prema Vladi Srpske po osnovu inostranih kredita koje Vlada Srpske otplaćuje u njihovo ime.
Navedeno je to, između ostalog, u Programu ekonomskih reformi Republike Srpske za period 2020-2022. godine, gdje se navodi da će na taj način Republika Srpska postati vlasnik više od 99 odsto akcija ŽRS, nakon čega će se pristupiti otkupu akcija manjinskih akcionara.
Kako je predviđeno ovim programom, proces restrukturiranja ŽRS trebao bi biti završen u naredne dvije godine, a biće realizovan upravo kroz tri komponente koje se odnose na vlasničko, te finansijsko i organizaciono restrukturiranje koje će biti finansirano iz kredita Svjetske banke, dok će se vlasničko restrukturiranje postići kroz pomenutu konverziju duga u kapital.
"Finansijsko restrukturiranje podrazumijeva izmirenje obaveza prema Poreskoj upravi Republike Srpske za poreze i doprinose do 31. jula 2018. godine i izmirenje obaveza prema radnicima za naknade za prevoz, topli obrok i regres za period 2011–2016. godine, što će dati osnov za vlasničko restrukturiranje, te finansiranje informatizacije preduzeća. Organizaciono restrukturiranje sprovodi se kroz smanjenje broja zaposlenih, razdvajanje poslova infrastrukture i poslova operacija na računovodstveno odvojene organizacione cjeline, te kroz formiranje profitnih centara od pojedinih organizacionih dijelova preduzeća", navedeno je u Programu ekonomskih reformi Republike Srpske.
U Programu ekonomskih reformi Republike Srpske stoji da je za ovu godinu planirano da bude izvršeno vlasničko restrukturiranje preduzeća koje podrazumijeva pretvaranje duga u kapital budući da ŽRS nisu bile u mogućnosti izmirivati obaveze prema stranim kreditorima, pa je Vlada Republike Srpske vršila plaćanja jer je ona garant.
Za 2021. godinu planirano je da u ŽRS bude izvršeno razdvajanje poslova infrastrukture i poslova operacija na računovodstveno odvojene organizacione cjeline, te formiranje profitnih centara od pojedinih organizacionih dijelova preduzeća.
Pored toga, planirano je i smanjenje broja radnika za 300 u toj godini, kao i potpisivanje ugovora sa Vladom Republike Srpske za održavanje infrastrukture i podršku operateru kroz sufinansiranje putničkog saobraćaja.
Vlada Srpske u Programu ekonomskih reformi Republike Srpske za period do 2022. godine navodi da će realizacija projekta restrukturiranja dovesti do rasterećenja dugova ŽRS, koje imaju prema Vladi Srpske po osnovu inostranih kredita, a koje ne mogu samostalno servisirati, kao i do smanjenja troškova poslovanja, prije svega uslijed smanjenja troškova bruto zarada, ali i zbog optimizacije poslovanja i informatizacije društva.
"Konačan rezultat bi se trebao ogledati u sposobnosti Željeznica Republike Srpske da budu finansijski samoodržive, kao i u kvalitetu pruženih usluga, što će u značajnoj mjeri povećati konkurentnost ovog javnog preduzeća", navodi se u Programu reformi.
Kako se dalje navodi, restrukturiranje preduzeća dovešće do smanjenja broja zaposlenih. Međutim, ŽRS su pripremile Program zbrinjavanja viška radnika u skladu sa Zakonom o radu Republike Srpske, na koji je Vlada Republike Srpske dala saglasnost.
U okviru tog programa radnici kojima u skladu sa Zakonom o izmjeni i dopunama Zakona o željeznicama Republike Srpske prestane ugovor o radu biće zbrinuti na način da će imati mogućnost ostvarivanja prava na punu penziju.
Sredinom 2018. godine sproveden je i postupak dobrovoljnog odlaska uz dobijanje posebnih naknada za dobrovoljni odlazak. Inače, ŽRS od 6. marta 2017. godine do 31. jula 2019. godine smanjile su broj radnika za 715.
Podsjećamo da je zbog nagomilanih neizmirenih obaveza ovog preduzeća, Vlada Republike Srpske 2017. godine donijela odluku o pokretanju projekta restrukturiranja, uz podršku Svjetske banke.
