Mladi orao krstaš koji je pronađen iznemogao 30. decembra 2020. u ataru sela Prigrevica kod Apatina uginuo je nakon nekoliko dana u prihvatilištu za divlje životinje Zoološkog vrta "Palić".
Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije saopštilo je da je laboratorijska analiza utvrdila da je uzrok smrti trovanje olovom.
Mladi krstaš, koji se u proljeće 2020. izlegao u Slovačkoj, nakon napuštanja roditeljskog gnezda krenuo je u pustolovinu koja se po njega završila kobno.
Do sticanja polne zrelosti mladi orlovi uobičajeno istražuju velika prostranstva, usavršavajući vještine koje su im neophodne za preživljavanje. Tako je tokom januara i februara širom Vojvodine i u okolini Beograda zabilježeno 13 mladih krstaša.
Nesrećnog orla na njivi pronašli su lovci iz Prigrevice koji su obavijestili ornitologa Nenada Sprema. Potom se u spasavanje kritično ugroženog krstaša uključio i Pokrajinski zavod za zaštitu prirode, a ptica je prebačena na pregled i liječenje u Zoološki vrt "Palić". Orao je na desnoj nozi posjedovao metalni prsten koji je pomogao da se sazna vrijeme i mjesto na kome je obilježen.
I pored velikog truda veterinara iz Subotice, orao je početkom januara uginuo. Rentgenski snimci pokazali su da je ptica u sebi imala predmete nalik na olovnu sačmu. Obdukciju i ekotoksikološku analizu, na osnovu koje je utvrđen uzrok uginuća, uradio je Naučni institut za veterinarstvo "Novi Sad".
- Orao nije upucan, ali je pojeo neku životinju koja je ubijena iz puške sačmarice i u tijelo je ishranom unio olovne kuglice. Orlovi ne prezaju od hranjenja leševima, te su česte žrtve trovanja - pojašnjava Milan Ružić, izvršni direktor Društva za zaštitu i proučavanje ptica Srbije.
U tkivu jetre mladog krstaša sadržaj olova bio je pet puta veći od nivoa koji je smrtonosan za velike orlove, navodi se u izvještaju o ispitivanju koga je potpisao dr sci. vet. med. Radomir Ratajac sa Naučnog instituta za veterinarstvo "Novi Sad".
Uginuće krstaša prvi je dokazan slučaj trovanja divlje ptice olovom u Srbiji. U mnogim državama trovanje olovom velika je prijetnja po opstanak živog sveta, prije svih ptica. Naučnici su procijenili da svake godine u Evropskoj uniji više od milion jedinki divljih ptica strada upravo od posljedica trovanja olovom.
- Olovo je visokotoksičan metal koji izaziva tešku anemiju i utiče na nervni sistem, krvotok, jetru i bubrege. Trovanje olovom izaziva letargiju, slijepilo, paralizu pluća i crevnog trakta, napad i smrt, kako kod životinja, tako i kod ljudi - navode u Društvu za zaštitu i proučavanje ptica Srbije.