Birači u Novoj Kaledoniji, francuskoj prekomorskoj teritoriji u južnom Tihom okeanu, odlučiće u nedjelju na referendumu da li žele nezavisnost od Francuske.
Glasanje u nedjelju je ključno za određivanje budućnosti arhipelaga i njegovih 270.000 stanovnika, uključujući i domaće Kanake i potomke evropskih kolonizatora, prenosi AP.
Glasanje je dugo planirano i usredsrijeđeno na lokalna pitanja, ali dolazi u trenutku kada je nasljeđe kolonijalizma pod novom lupom na globalnom nivou, nakon protesta posljednjih mjeseci protiv rasne nepravde inspirisane pokretom "Blek lajvs meter" u SAD.
Na nedjeljnom referendumu više od 180.000 birača treba da odgovori na pitanje: "Da li želite da Nova Kaledonija stekne puni suverenitet i postane nezavisna?" Nije objavljeno nijedno istraživanje javnog mnjenja, ali prije dvije godine je 56,4 odsto glasača na sličnom referendumu odlučilo da održi veze s Parizom umjesto da podrži nezavisnost.
Oba referenduma su posljednji koraci dugog procesa započetog prije 30 godina, nakon godina nasilja koje je aktiviste Kanaka opredijeljene za nezavisnost usmjerilo protiv onih koji žele da ostanu u Francuskoj.
Mirovni sporazum između suparničkih frakcija postignut je 1988. godine, a deceniju kasnije, sporazumom u Noumeji, Novoj Kaledoniji je dodijeljena široka autonomija.
Ako se glasači u nedjelju odluče za nezavisnost, počeće neodređeni prelazni period kako bi se arhipelag mogao pripremiti za svoj budući status. U suprotnom, Nova Kaledonija će ostati francuska teritorija i samim tim dio Evropske unije.
Aktivisti za nezavisnost žele da sve suverene moći, uključujući pravosuđe, policiju, vojsku, valutu i spoljne odnose, budu prenete sa Francuske u Novu Kaledoniju, dok za pristalice odgovora "ne" prekidanje veza s Francuskom nije opcija, prenosi Tanjug.
