Crne rupe su među najčudnijim i najzloslutnijim objektima u svemiru.
Imaju tako intenzivnu gravitaciju da ni materija, ni svjetlost ne mogu da pobjegnu iz njihovog "stiska".
Prag crne rupe je prikazan njenim horizontom događaja, tačkom bez povratka. Sve što zaluta preko ove granice, nestalo je zauvijek.
Astronomi su pomoću svemirskog teleskopa "Džejms Veb" otkrili najstariju crnu rupu ikada posmatranu, koja je nastala prije više od 13 milijardi godina.
Novootkrivena crna rupa iznenađujuće je velika, i ima oko milion puta veću masu od Sunca. Ona bi mogla da preokrene dosadašnje teorije o svemiru, prema kojima su najprije nastale galaksije, a potom crne rupe u njima, piše "Gardijan".
Slika crne rupe, koja je iznenadila stručnu javnost zbog brzine rasta još uvijek nije dostupna, ali je ona jasno detektovana usljed oreola gasa i prašine koji se brzo kovitlaju oko nje.
"Najviše nas je iznenadilo to što je tako velika. Nismo tako nešto očekivali", rekao je profesor Roberto Majolino, astrofizičar sa Univerziteta u Kembridžu, koji je vodio studiju.
Najbiraznija pojava u svemiru
Crne rupe su izazovne za proučavanje jer su u osnovi nevidljive, ali primjena zakona fizike nudi neke bizarne uvide.
Na pristupu crnoj rupi, na horizontu događaja, gravitacija je toliko žestoka da je svjetlost savijena u savršenu petlju oko crne rupe.
Ne zna se šta se nalazi iza horizonta događaja.
Ajnštajnova opšta teorija relativnosti sugeriše da bi u centru crne rupe gustina postala beskonačna, stvarajući gravitacionu singularnost, prenosi "Nova".
Ovaj raskid u prostor-vremenu ne bi imao "gdje" ili "kada" i bio bi izvan domena konvencionalnih zakona fizike.
Ali nije jasno da li takve singularnosti zaista postoje.
Najstarija crna rupa može da riješi neke zagonetke
Astronomi veruju da bi saznanja o najstarijoj crnoj rupi mogla da pomognu i u rešavanju zagonetke o tome kako su crne rupe u galaksijama postale toliko velike da su i više milijardi puta veće od mase Sunca.
Najnovije informacije potiskuju doskorašnje teorije o prostom ukrupnjavanju crnih rupa, gdje se pretpostavljalo da su one neprekidno rasle spajanjem i gutanjem različitih zvijezda i drugih objekata, tokom perioda od skoro 14 milijardi godina.