Jezička nedoumica

Kako se pravilno kaže-"Vaskrs" ili "Uskrs"?

  • Izvor: Blic
  • 30.03.2024. 13:44

Pravoslavni vjernici 5. maja obilježavaju jedan od najljepših hrišćanskih praznika Vaskrs.

Kao i svake godine pred vaskršnje praznike iznova se postavlja isto pitanje šta je pravilno: "Uskrs" ili "Vaskrs".

Pravoslavni vjernici i zaljubljenici u maternji jezik tvrde da je isključivo "Vaskrs" u duhu srpskog jezika, jer Hristos nije "uskrsnuo" već je "vaskrsao". Međutim, godinama unazad sve se više koristi riječ Uskrs.

"Pravilno je reći i jedno i drugo, bitno je da se razumijemo", rekao je sveštenik Zoran Perković.

Takođe, lingvistički, ispravno je i jedno i drugo.

“Vaskrs” je srpskoslovenski oblik koji pripada srpskom crkvenom i književnom jeziku, koji se do sredine 18. vijeka upotrebljavao u svim krajevima pod upravom Srpske pravoslavne crkve.

Pravilno je reći i “Uskrs”! Ova riječ “Uskrs” pripada srpskom narodnom jeziku. Riječ je o autentičnom izrazu koji je u neka davna vremena nastao prilagođavanjem onoga što je izgovoreno u crkvama.


Sveštenik objasnio šta je zapravo suština posta

Sveštenik objasnio šta je zapravo suština posta


- Ova riječ je, kao i mnoge druge u našem jeziku, prilikom posljednje velike reforme jezika dobila svoj uprošćeni oblik u narodnom, to jest govornom jeziku. Međutim, zbog značaja ovog praznika nad praznicima, zbog konstantne upotrebe bogoslužbenih knjiga na crkvenoslovenskom jeziku, u crkvenoj upotrebi se održao i zvanično se koristi oblik sa prefiksom VA-skrs, kao i u izvedenicama VA-skrsenje, VA-skrsao... U crkvenom kalendaru piše VA-skrsenje Gospoda Isusa Hrista - VASKRS.

Ovaj oblik je bliži originalnom staroslovenskom izrazu, i potpuno saglasan crkvenoslovenskom VO-skresenije. Koliko se ovaj način izražavanja sačuvao u crkvenoj svijesti svjedoče i nazivi drugih praznika koji počinju istim prefiksom kao što su VA-znesenje, VA-vedenje i drugi. Teško je da ćete čuti da neko kaže praznik Uznesenja ili Uvedenja, a većina će reći Uskrs - objašnjava za Istorijski zabavnik Ivan Neđić, profesor pripravnik Bogoslovije Svetog Arsenija u Sremskim Karlovcima.

Ako i postoji neka razlika ona je, navode neki lingvisti, stilske prirode – prefiks “vas-” se smatra svečanijim, a prefiks “us-” pripada stilski neutralnom standardu.

Što se pozdrava za najveći hrišćanski praznik tiče, obje ove riječi su potpuno ispravne.

Pratite nas i putem Vibera

Tagovi: