Autor veličanstvenog mozaika u Hramu Svetog Save u Beogradu Nikolaj Muhin izjavio je da je i dalje zadivljen čudom koje se desilo u Srbiji te da čak ni u Rusiji koja je zemlja hramova, nema takvog hrama kakav je Hram Svetog Save.
- Gospod je izabrao Srbiju za projekat koji se činio gotovo nemogućim, a koji je na početku 21. vijeka ostvaren. To čudo je za mene duhovni preporod - rekao je Muhin.
On je naglasio da neki vjernici pri pogledu u mozaik plaču, a neki prosto zanijeme.
- To je reakcija na ono što vide. Ispostavilo se da je Srbija jedinstvena zemlja koja se na početku 21. vijeka preporodila tako što je podigla nešto što se činilo da je nemoguće podići. To je 15.000 kvadratnih metara živopisa, ne znam ko za to ima snage, ne znam... Čak ni u Rusiji, iako je to ogromna zemlja s mnoštvom hramova, nema nečeg ovakvog. I to je nešto što vodi, uslovno rečeno, renesansi, odnosno preporodu - rekao je Muhin za "Sputnjik".
Muhin je naglasio da je i dalje zadivljen kakvo se to čudo dogodilo u Srbiji, šta je urađeno i kako je Gospod izabrao Srbiju za takav projekat.
On je pojasnio da je glavna ideja živopisa u Hramu Svetog Save preobraženje.
- To je preobraženje Gospoda na planini Tavor, kada se ukazao u bijeloj odeždi, obasjan zlatnom svjetlošću. Ideja je bila da cijli hram osvijetlimo tom tavorskom svjetlošću, a najbolja tehnika za to je mozaik. Čine ga zlatni kamenčići koje su umjetnici lijepili svojim rukama, pod raznim uglovima, neujednačeno, tako da se dobije neravna površina. To stvara iluziju lelujanja tih kamenčića i odbljesak koji preobražava cijli hram, čineći veliki, jedinstveni prizor koji blista na zlatnoj pozadini - rekao je Muhin.
On je precizirao da kompoziciju čini nekoliko desetina sižea, odnosno prikazi Hristosa, Bogorodice, prikazi posvećeni Srbiji, njenim i uopšte hrišćanskim svecima i duhovnicima, a da "sve to objedinjuje svjetlost".
- U centru kompozicije na podnom mozaiku predstavljena je Božićna zvijezda oko koje su dva prstena, mali prsten je simbol vjere, a onda se vaš pogled usmjerava i podiže ka kupoli, na kojoj je predstavljeno Vaznesenje Hristovo. I ta vertikala ima duhovno i umjetničko značenje, sve je pažljivo osmišljeno - rekao je Muhin.
On je dodao da su na tom prstenu, dijademi velikog hora, predstavljeni srpski sveci koji su između neba i zemlje i objedinjuju cijeli prostor s ikonostasom, a sve to zajedno čini jedinstveno umjetničko rješenje koje je razvijano tokom četiri godine.
Muhin je rekao da je u planu dovršavanje unutrašnje dekoracije hrama, odnosno oltarskih mozaika, četiri izlaza iz kripti, kao i izrada niza mozaičkih ikona koje treba da ukrase krstionicu, prolaze i galerije u nepreglednom prostoru hrama.
On je naglasio da je Hram Svetog Save izgrađen po ugledu na carigradsku Aja-Sofiju.
- U tu predivnu arhitekturu bilo je potrebno delikatno proniknuti, naglasiti njenu posebnost, ukrasiti njene manje vidljive dijelove. To i jeste zadatak živopisanja – da nešto posebno naglasi, da nešto harmonizuje, izravna, da objedini kamen, staklo, mozaik, bronzu, sve ono što čini dekor u hramu - rekao je Muhin.
Mozaik u Hramu Svetog Save je sazdan od 50 miliona zlatnih kamenčića. Obuhvata površinu od 15.000 metara kvadratnih, teži više od 320 tona, a u njegovom stvaranju učestvovalo 300 umjetnika i isto toliko majstora.