Opako oboljenje pogađa sve više ljudi: Ako uočite ove simptome javite se ljekaru

Hronična bolest bubrega pogađa više od deset odsto stanovništva Srbije i to je jedno od najčešćih, ali i najpodcenjenijih hroničnih oboljenja. Razumevanje uzroka, faktora rizika i mogućnosti liječenja ključno je za rano otkrivanje i spriječavanje komplikacija koje mogu ozbiljno da ugroze zdravlje i kvalitet života.

Šta je hronična bolest bubrega?

CKD nastaje kada su bubrezi oštećeni i postepeno gube sposobnost da pravilno filtriraju krv. Tada se u organizmu zadržavaju tečnost i otpadne materije, što može da dovede do ozbiljnih zdravstvenih problema. Bolest je hronična jer napreduje sporo, ali stalno.

Hronika

Optužen Dobojlija koji je snimao policiju i ujedao se za prste

Najčešći uzroci su šećerna bolest i povišen krvni pritisak. Obje bolesti vremenom oštećuju krvne sudove u bubrezima. Manje česti uzroci uključuju naslijedne poremećaje poput policistične bolesti bubrega, kod koje se u organima stvaraju ciste koje remete njihov rad.

Rizik od razvoja CKD veći je kod starijih osoba, onih sa srčanim oboljenjima, gojaznošću, pušača, kao i osoba koje često koriste nesteroidne antiinflamatorne lekove (npr. ibuprofen ili naproksen). Nasledni faktori i određene etničke grupe takođe imaju povećanu sklonost.

Simptomi i faze bolesti

CKD se često naziva "tihom bolešću" jer simptomi mogu da izostanu godinama. Početni znaci često se pogrešno pripisuju umoru, stresu ili starenju, pa bolest dugo ostaje neotkrivena. Funkcija bubrega procenjuje se analizom krvi i urina, kao i testom glomerularne filtracije (GFR), koji pokazuje koliko efikasno bubrezi čiste krv.

Simptomi koji mogu da ukažu na bolest su:

- umor i manjak energije

- oticanje nogu, stopala ili članaka

Savjeti

Ovi kućni aparati vam prave velike račune za struju: Evo kako da uštedite

- češće mokrenje, naročito noću

- kratak dah zbog nakupljanja tečnosti u plućima

- gubitak apetita i telesne mase

- mučnina i povraćanje

- svrab kože zbog nagomilavanja toksina

- grčevi u mišićima

CKD ima pet faza, od blagih do teških oblika. U prvim fazama promene su gotovo neprimetne, dok u petoj fazi, kada bubrezi prestanu da funkcionišu, pacijentu je potrebna dijaliza ili transplantacija bubrega.

Liječenje i kontrola bolesti

Iako CKD ne može da se izleči, može da se uspori njen napredak i ublaže simptomi. Liječenje je usmereno na kontrolu osnovnih uzroka, najčešće krvnog pritiska i dijabetesa. Zdrava ishrana, manji unos soli, prestanak pušenja i redovno kretanje ključni su delovi terapije.

U terapiji se često koriste lijekovi koji štite bubrege, poput ACE inhibitora i ARB preparata, kao i lekovi za kontrolu holesterola, elektrolita i anemije. Cilj je da se smanji pritisak u bubrezima, spriječe komplikacije i odloži potreba za dijalizom.

Hronika

Oglasili se iz UIO BiH nakon hapšenja carisnkih službenika

Kada bubrezi više ne mogu da uklanjaju višak tečnosti, primenjuje se dijaliza, kojom se krv prečišćava od štetnih materija, a kod pacijenata u završnom stadijumu bolesti najbolji ishod daje transplantacija bubrega.

Ishrana i način života

Pravilna ishrana ima ogroman značaj u kontroli bolesti. Preporučuje se ograničen unos soli (do dva grama dnevno) i izbjegavanje prerađene hrane. Umjesto soli bolje je koristiti aromatično bilje i začine. Kod pojedinih pacijenata trebalo bi smanjiti i unos proteina, kao i namirnica bogatih kalijumom i fosforom (banana, mlečni proizvodi, orašasti plodovi).

Podrška nutricioniste može da bude dragocena u pravljenju jelovnika koji rasterećuje bubrege, a istovremeno obezbjeđuje dovoljno hranljivih materija.

Stres, neredovan san i manjak fizičke aktivnosti dodatno opterećuju organizam i ubrzavaju napredovanje bolesti. Zato se savjetuje redovna kontrola pritiska, šećera i funkcije bubrega, kao i umjerena fizička aktivnost barem tri puta nedjeljno, piše Kurir.