Kako ljutnja i bijes utiču na naše zdravlje

Kada su iskustva ljutnje prečesta, suviše intenzivna, traju predugo ili nisu proporcionalna događaju koji ga pokreće, emocija može imati problematične efekte na naše blagostanje i naše zdravlje.

- Bijes je dio odgovora na borbu, smrzavanje ili bjekstvo u kome nadbubrežne žlijezde preplavljuju tijelo hormonima stresa, kao što su adrenalin i kortizol - objašnjava dr Rejmond Čip Tafrate, klinički psiholog i profesor.

Doživljavamo fiziološke efekte kao što su ubrzani otkucaji srca i visok krvni pritisak. Tijelo se fizički priprema za borbu da bi se odbranilo ili pobjeglo od opasnosti. Iako je ovaj sistem odgovora na stres u našem tijelu evoluirao da bi nas zaštitio, u većini slučajeva, ne treba nam dodatno pojačanje energije da bismo se izborili sa onim što izaziva naš bijes.

Evo nekih zdravstvenih efekata bijesa koje bi trebalo da znamo:

Bijes stresira srce

Doživljaj bijesa pokreće tijelo da oslobađa hormone stresa, koji vremenom mogu uticati na zdravlje srca. Istraživanja pokazuju da bijes (čak i trenutna ljutnja mjerena promjenama u izrazu lica) dovodi do promjena u srcu koje pogoršavaju sposobnost mišića da pumpa krv, što može dovesti do visokog krvnog pritiska i naknadnih komplikacija (kao što su bolesti srca, srčani udar, moždani udar, i metabolički sindrom). Šanse da imate aritmije su veće u vremenima kada ste ljuti ili pod stresom. To je zato što adrenalin, koji se povećava kada ste ljuti, može izazvati električne promjene u srcu.

Bijes povećava rizik od srčanih udara

Dokazi takođe sugerišu da je bijes posebno povezan sa većim rizikom od srčanog udara. U sistematskom pregledu koji je razmatrao studije sa ukupno skoro četiri hiljade učesnika iz više od pedeset medicinskih centara u Sjedinjenim Državama, istraživači su otkrili više od dvostruko povećanje broja srčanih udara u roku od dva sata nakon izbijanja bijesa.

Ljutnja može poremetiti varenje

Mnoga istraživanja pokazuju da su mozak i crijeva u stalnoj komunikaciji i utiču jedni na druge. Jedna uloga našeg autonomnog nervnog sistema (koji reguliše nevoljne tjelesne procese) je da pomaže u regulisanju varenja. Ali to može biti poremećeno kada tijelo pređe u režim borbe, što se može desiti kao odgovor na stres.

Previše ljutnje ometa mentalno zdravlje

Biti u stanju ljutnje može uticati i na mentalno zdravlje. Istraživanja pokazuju da je ljutnja često povišena kod emocionalnih poremećaja, kao što su anksioznost i depresija, i povezana je i sa lošijim simptomima i sa manjim odgovorom na liječenje. Bijes (posebno produžena ljutnja) takođe može uticati na našu koncentraciju i obrasce razmišljanja, što može uticati na naše odnose i sposobnost stvaranja veza.

Ljutnja može pokvariti san

Pokazalo se da ljudi koji se bore da kontrolišu svoj bijes ili se češće osjećaju ljuti imaju lošiji san. Istraživanja sugerišu da osjećaj ljutnje povećava psihičko uzbuđenje i mentalni nemir, što otežava mogućnost da zaspimo.