Novi detalji o međuzvjezdanom objektu koji juri ka Zemlji

Ipak, neke zagonetne karakteristike, poput iznenađujuće velike količine vode koju ispušta daleko od Sunca, mogle bi naučnicima da pruže ključne tragove o drevnom zvjezdanom sistemu iz kog potiče, piše New Scientist.

Rijedak posjetilac iz drugog sistema

Objekti iz drugih zvjezdanih sistema koji prolaze kroz naš izuzetno su rijetki. 3I/ATLAS tek je treći poznati međuzvjezdani posjetilac, nakon kometa Oumuamua 2017. i Borisova 2019. godine.

Bojić: Odbacivanje presude Dodiku - jedini pravi put kojim moramo da idemo

Naučnici imaju samo nekoliko mjeseci za posmatranje ove pridošlice, koja juri prema Suncu brzinom od oko 60 kilometara u sekundi, prije nego što ga zaobiđe i zauvijek napusti naš Sunčev sistem.

Šta su otkrili teleskopi?

Dosadašnja istraživanja na temelju njegove brzine upućuju na to da bi mogao poticati iz zvjezdanog sistema milijardama godina starijeg od našeg. Iako su prve procjene govorile o širini od oko 20 kilometara, nova posmatranja daju drugačiju sliku.

Toni Santana-Ros sa Univerziteta u Barseloni i njegove kolege, koristeći zemaljske teleskope, otkrili su da rep kometa sadrži relativno nisku do umjerenu količinu prašine, što je slično ponašanju kometa iz spoljašnjeg Sunčevog sistema.

Kinez skrivao kornjače u čarapama, zaradio 1,4 miliona dolara

"To je običan objekt. Nema ništa posebno čudno na njemu", kaže Santana-Ros.

S druge strane, posmatranja svemirskim teleskopom Hubble sugerišu da bi kometa mogla biti znatno manja, sa širinom između 320 metara i 5,6 kilometara.

Tragovi drevnog sistema

Kometi često sadrže led koji isparava kako se približavaju Suncu, stvarajući vodenu paru u repu. Koristeći satelit Neil Gehrels Swift Observatory, tim predvođen Zexi Xing sa Univerziteta Auburn otkrio je prisutnost vode u repu kometa na udaljenostima od Sunca većim od uobičajenih.

Da bi se proizvela tolika količina vode, oko 20 odsto površine kometa moralo bi biti aktivno, što je više nego kod tipičnih kometa Sunčevog sistema.

Dramatično u Crnoj Gori: Mandić traži hitnu sjednicu Savjeta za odbranu i bezbjednost

Prema Cyriele Opitom sa Univerziteta u Edinburghu, proizvodnja tolike količine vode tako daleko od Sunca mogla bi podupreti ideju da 3I/ATLAS dolazi iz zvjezdanog sistema mnogo starijeg od našeg, jer takvi sistemi obično imaju više vode u odnosu na druge molekule.

"Moguće je da ima više vode nego drugih molekula samo zato što je nastao ranije. To bi moglo biti indikativno za to, ali mislim da je još prerano reći", navodi.

Neočekivana aktivnost daleko od Sunca

Naučnici su pronašli i starije snimke. Adina Feinstein sa Univerziteta Michigan State otkrila je da je svemirski teleskop TESS, koji traži planete oko drugih zvijezda, slučajno snimio kometu između 7. maja i 3. juna ove godine.

"Dogodilo se da je u ovo savršeno vrijeme TESS bio usmjeren tačno tamo gdje je bio 3I/ATLAS", kaže Feinstein.

Snimci su pokazali da je kometa bila iznenađujuće sjajna, što implicira da je ispuštao gasove već tada, daleko od uticaja Sunca.

Na toj udaljenosti vjerovatnije je da se radilo o gasovima poput ugljen monoksida ili dioksida, a ne o vodi, objašnjava Opitom.

Proglašeno izuzetno opasno vrijeme za četiri regije u Hrvatskoj

No, ta rana aktivnost sugeriše da je riječ o kometi koja tokom svog života nije bila izložena velikoj količini zvjezdane svjetlosti.

"Sve to u konačnici sugeriše da je ovo kometa koja je poremećena iz predgrađa drugog zvjezdanog sistema", kaže Genge.

Šta slijedi i da li je riječ o vanzemaljcima?

Uskoro se očekuju još detaljniji podaci, budući da je svemirski teleskop James Webb nedavno završio svoja istraživanja, a oni će ih analizirati u nadolazećim nedjeljama. Kometa će se najbliže Suncu naći u oktobru, kada će astronomi moći precizno da izmjere gasove koje ispušta i tako će saznati više o njegovu sastavu i porijeklu.

Masovna tuča u Kalesiji, više povrijeđenih

Kao i kod prethodnih međuzvjezdanih objekata, pojavile su se spekulacije o vanzemaljskoj tehnologiji, no Santana-Ros ih odbacuje jednostavnom analogijom: "Ako na odmoru snimite sliku i vidite nešto što je visoko, s dugim vratom i ima četiri noge, uvijek možete pomisliti da je to vanzemaljac, ali najvjerovatnije je to žirafa. Budući da nemamo nikakvih dokaza da je ovo neka čudna stvar, i ne vidimo ništa stvarno čudno, onda nema razloga misliti da je ovo nešto abnormalno."

(Indeks)