Atlantik, Tihi, Indijski, Arktički i Južni okean imaju monopol na vodenom dijelu naše planete oko četiri miliona godina, zbog čega se činilo malo vjerovatnim da će Zemlja dobiti novi okean. Ipak, naučnici su otkrili da je njegovo formiranje već u toku i da će ono pocijepati Afriku na dva dijela.
Istraživači su otkrili da su dva dijela kopna, koji čine drugi najveći i drugi najnaseljeniji kontinent globusa, počela da se razdvajaju, otvarajući put za čitav novi okean da prođe kroz taj rascep.
Zemlje poput Zambije i Ugande mogle bi jednog dana da imaju svoje obale ukoliko kopnena masa nastavi da se razdvaja. Prema uglednom žurantu “Geofizička istraživačka pisma”, geolozi su uspjeli da potvrde da se stvara novi okean kako se afrički kontinent cijepa na pola.
Pukotina na granici tri tektonske ploče
Naučnici su uspjeli da pronađu tačno mjesto na kojem se, veoma duboko pod zemljom, prvi put otvorio kontinent čija je površina preko 30 miliona kvadratnih kilometara.
Pukotina je smještena na granicama tri tektonske ploče koje se postepeno udaljavaju jedna od druge već neko vrijeme. Geolozi su ukazali da će ovaj kompleksni tektonski proces osloboditi mesto za potpuno novo vodeno tijelo milionima godina od danas.
Naučnici su otkrili da je pukotina, poznata kao Istočnoafrički rov, trenutno duga oko 55 kilometara nakon što se prvi put pojavila 2005, u pustinjama Еtiopije.
- Ovo je jedino mjesto na Zemlji na kojem možete da proučavate kako kontinentalni rased postaje okeanski – rekao je Kristofer Mur sa Univerziteta Lids.
On je uz pomoć satelitske radarske tehnologije pratio vulkansku aktivnost istočnoafričkog regiona koja se najčešće povezuje sa postepenim raspadom kontinenta. Pukotina se nalazi na granicama afričke, arapske i somalske tektonske ploče, a posljednjih 30 miliona godina arapska ploča se polako udaljava od afričkog kontinenta.
Isti ovakav tektonski pomak viđen je prije, jer je to ono što je stvorilo Crveno more i Adenski zaliv između dvije povezane kopnene mase.
Dodatno, somalska ploča se takođe udaljava od afričke – dubeći svoj put kroz Veliku rasednu dolinu. Istraživači su uz pomoć GPS instrumenata uspjeli da precizno izmjere ove pokrete zemlje.
- Sa GPS mjerenjem možete da izmjerite stope kretanja do nekoliko milimetara godišnje – rekao je Ken Mekdonald, pomorski geofizičar i profesor Univerzieta Kalifornija.
- Kako dobijamo sve više mjerenja sa GPS-a, možemo bolje shvatiti šta se dešava. Adenski zaliv i Crveno more će preplaviti region Afar i Veliku rasednu dolinu i postati novi okean, a taj dio istočne Afrike postaće sopstveni odvojeni mali kontinent.
Tri tektonske ploče udaljavaju se jedna od druge različitim brzinama, ali Mekdonald kaže da se arapska odvaja od afričke brzinom od 2,5 cm godišnje. Afrička i somalska ploča odvajaju se još sporijim tempom, oko pet milimetara svake godine.
