Prema novim simulacijama, velike planete koje se formiraju poprilično daleko od svojih zvijezda započinju svoj život kao spljošteni diskovi, a ne kao okrugli objekti. Te protoplanete su postupno privlačile sve više materijala te se nakon nekog vremena formirale u poznati okrugli oblik.
"Naučnici već dugo proučavaju formiranje planeta, ali nikada prije nismo u simulacijama provjerili njihovu formu tokom formacije. Samo smo pretpostavili da su sferični", rekao je astrofizičar Dimitris Stamatelos sa Univerziteta Central Lankašer u Velikoj Britaniji, a prenosi Sajens Alert.
Kako se formiraju planete
Iako smo u Mliječnom putu pronašli mnogo planeta, više od 5500, još uvijek nam nije sasvim jasno kako nastaju. Prilikom rađanja zvijezde, nakupina prašine i gasa oko nje se oblikuje u disk iz kojeg kasnije nastaju planete, odnosno planetarni sistem (video dolje).
Ali kako se tačno formiraju ta tijela unutar diska? Naučnici smatraju da manje planete poput Zemlje, Venere, Marsa i Merkura nastaju nakon što se komadi stijena krenu nakupljati jedni na druge sve dok se ne formira planeta.
Priča bi mogla biti drugačija što se tiče gasovitih divova. Oni se vjerovatno rađaju pod uticajem takozvane nestabilnosti diska, kada se brzo hladeći zvjezdani disk lomi u komade koji se kondenzuju pod djelovanjem gravitacije, a zatim formiraju u planete.
Prvo su spljošteni, a zatim okrugli
Astrofizičar Adam Fenton sa Univerziteta Central Lankašer htio je bolje razumjeti proces formiranja planeta putem nestabilnosti diska pa je dizajnirao i proveo složene simulacije koje su uzimale u obzir različite aspekte procesa, kao što su gustoća gasa, temperatura i brzina okretaja diska.
Simulacije su pokazale da se protoplanete gasovitih divova prvo formiraju spljoštene te da se kasnije tokom razvoja planete materijal uglavnom nakuplja na polovima, a ne oko ekvatora.
Istraživanje naziva The 3D structure of disc-instability protoplanets će uskoro biti objavljeno u časopisu Astronomy & Astrophysics Letters.
