Bruka EU ekonomije: Evropa više nema kompaniju među 25 najvećih na svijetu

To pokazuju podaci sajta companiesmarketcap, a odnose se na one biznise koji su listirani na berzama i čija se vrijednost obračunava prema cijeni akcija.

Osam od 10 prvih mjesta suvereno drže američki giganti. Na prvom mjestu je proizvođač čipova "Envidija" sa tržišnom vrijednošću od 4,5 biliona dolara. Sledi "Majkrosoft" sa 3,84 biliona vrijednosti i "Epl" koji je ga prati u stopu, piše "Forbs Srbija".

Najbolje plasirana evropska kompanija je holandski proizvođač mašina za napredne čipove ASML koja je na 27. poziciji sa kapitalizacijom od 400 milijardi dolara. Tek na 33. mjestu je francuski brend luksuznih proizvoda (LVMH) koji trenutno vrijedi 322 milijarde.

Ni kada se u obzir uzme širi raspon, odnosno prvih 100 kompanija, slika nije bolja. Prema podacima sajta koji prati tržišnu vrijednost berzanskih kompanija, tek je 15 kojima je Evropa sjedište. Među njima su "Prosus" (Holandija), SAP (Njemačka), "Roš" (Švajcarska), "Arme" (Francuska), "Astra Zeneka" (Britanija) i Novo Nordisk (Danska).

Lista je objavljena i na društvenim mrežama, a komentari zašto je do ovoga došlo su slični. Korisnici prije svega problem vide u previše regulacije na tržištu Evropske unije i nedovoljno ulaganje u istraživanje i razvoj odnosno u inovacije. Takođe, primjetno je da su u vrhu upravo tehnološke kompanije i one koje su prepoznale značaj vještačke inteligencije gdje Evropa značajno zaostaje.

Jedan od američkih komentatora, ocjenio je da je Evropa davno bila u vrhu i da u suštini sada predstavlja muzej.

"Moć se pomjerila na stranu SAD zbog velikih tehnoloških kompanija i vještačke inteligencije i Kine zbog e-trgovine i električnih vozila. Evropi nedostaju tehnološki giganti, vrijednovanje i razmišljanje u pravcu rasta. Uprkos jakim industrijama kao što su automobilska, farmaceutska i industrija luksuza, rizikuje da postane 'dobavljač i regulator' u svijetu koji vode SAD i Kina. Ovo je poziv na buđenje za evropsku konkurentnost", navodi se u komentaru.

Slično razmišlja još jedan korisnik, pozivajući se na ranije uspjehe Evrope uz podsjećanje da je nekada svijetu dala Industrijsku revoluciju, a da sada ne može da da ni kompaniju u prvih 25, uz komentar da "makar Brisel i dalje vodi u regulaciji do smrti industrija koje nema".

Jedan od korisnika iznio je tvrdnju da je 1989. bilo 14 evropskih kompanija među 25 najvrijednijih u svijetu.

Brojni komentari se osvrću na pitanje regulacije u EU. Tako se navodi da je vođenje ili pokretanje biznisa u Evropi bolan proces. Upravo zbog brojnih pravila koje bi trebalo poštovati. Zato se ocjenjuje da investitori gube interesovanje da ulažu na evropskom kontinentu.

Dodaje se i da ovo nije samo berzanska slika već prikaz tehnološkog suvereniteta. To pokazuje i da je Evropa veoma zavisna od SAD i Tajvana u pogledu svoje digitalne budućnosti.

Ovo je pokazatelj neuspjeha evropskih politika. Velika birokratija i nedostatak inovacija oslabile su konkurentnost. Dat je i osvrt na evro, kao nešto što umjesto da ujedinjuje i jača tržište ustvari ga usporava i otežava kompanijama da postanu globalni lideri.

Tjeraju šegu sa Evropom

Kao što se može očekivati na društvenim mrežama bilo je i šaljivih opaski. Evropa se odjavila nakon što je izmislila luksuzne brendove", još jedan je šaljiv komentar na račun Evropske unije.

Drugi korisnik dodao je da su Evropljani otišli na pauzu za kafu i nikada se nisu vratili dok je još jedan umjesto komentara postavio snimak Betovenove "Ode radosti", koja je himna Evropske unije.

"Ovo je zato što imate toliko vrijednosti i inovacija da izvučete iz vina, sira i skupih torbica", bio je još jedan ironični komentar.

Može i gore

Kao što je napomenuto na sajtu koji objavljuje listu, riječ je o kompanijama koje su listirane na berzi. Kada bi bile uvrštene i one koje Amerikanci nazivaju privatnim (ustvari one koje nisu izašle na berzu), situacija bi bila još nepovoljnija za Evropu.

Ispred većine njih bi uskočile kompanije poput OpenAI koja je sada procjenjena na 465 milijardi dolara. Visoko na listi bi se sigurno našao i Maskov "Spejs iks" koji prema nekim procjenama vrijedi gotovo 400 milijardi. Mjesta bi bilo i za kineski "Bajtdens", vlasnika Tiktoka.

Nešto bolje Evropa bi stajala na listi ako bi se posmatrali drugi parametri kao što su profit, prihod, broj zaposlenih. Međutim, ne mnogo bolje.

Posmatrano po profitu, norveški "Ekvinor" bi se približio grupi od top 20. Tačnije zauzima 21. mjesto sa zaradom od 30 milijardi dolara u posljednja četiri kvartala. Dva mjesta niže je njemački "Dojče Telekom" sa 27,6 milijardi dolara profita. Na 26. i 27. mjestu su dva britanska biznisa, banka USBC i naftna kompanija "Šel", a u prvih 30 je i francuski energetski gigant "Total Eneržis" (29. mjesto).

Posmatrano prema prihodima, čast Evrope brani "Folksvagen" na visokom 12. mjestu. Slijedi "Šel" na 18. poziciji, "Glenkor" (sedište u Švajcarskoj) na 24. i "Eksor" (Holandija) na 25. mjestu.