Milioni ljudi su pogođeni olujnim nevremenom, a u poplavama je poginulo najmanje 160 osoba u istočnoj španskoj regiji Valensiji.
Еkstremni vremenski uslovi u istočnoj Španiji uticali su da u Valensiji padne godišnja količina kiše za samo osam sati, a uzrok za njih je meteorološka pojava poznata i pod akronimom DANA (Depresion Aislada en Niveles Altos - izolovana depresija na visokim nivoima).
DANA je meteorološka pojava koja nastaje najčešće sa početkom jeseni ili krajem proljeća na području Mediterana, i to je izolovana oluja na visokim atmosferskim nivoima formirana usljed hladnog vazduha.
Oluja nastaje kada se mlazna struja vazduha visoko u atmosferi vijuga poput rijeke i stvara odvojeno područje niskog pritiska.
Ovo područje može postati sporo ili u potpunosti nepomično, omogućavajući da obilna kiša pada na istom području bez pomijeranja.
Kada hladni mediteranski vazduh duva iznad toplih mediteranskih voda, to uzrokuje da se topliji vazduh podiže i formira guste oblake opterećene velikom količinom vode, koji ostaju na istom području više sati, izazivajući velike oluje uz grad i veliku količinu kiše, kao što je slučaj sa poplavama koje su pogodile Valensiju, piše "Skaj njuz".
Ovom fenomenu naročito su podložni dijelovi južne i istočne Španije, zbog njihove pozicije između Atlanskog okeana i Sredozemnog mora. Tople i vlažne vazdušne mase susreću se sa hladnim masama u planinskom regionu, pa zajedno formiraju olujne oblake i padavine.
Na pojačan intenzitet oluja djelimično je uticala i rastuća temperatura vazduha - topliji vazduh može zadržati više vlage, zbog čega dolazi do intenzivnijih padavina. Takođe, porast temperature u Sredozemnom moru je pogoršao situaciju, pa su ovakve oluje postale sve učestalije.
U AЕMЕT-u (španskoj nacionalnoj meteorološkoj agenciji) naglašavaju da DANA nije prirodna katastrofa, jer se radi o povremenom događaju u ljeto i jesen, ali može prouzrokovati ozbiljnu štetu usljed jakih kiša i vjetra, kao što je slučaj sa ovonedjeljnom olujom.
"Padavine premašile 300 litara po kvadratnom metru"
Ovonedjeljna DANA bila je jedna od tri najintenzivnije oluje u ovom vijeku koje su pogodile Valensiju. Količina vode koja je pala je ekvivalentna godišnjoj vrijednosti u ovoj regiji, a AЕMЕT je prijavio više od 230,4 milimetra kiše u Utjelu, od čega je 217.2 milimetra palo za 12 sati.
"Vremenska prognoza je imala uvid u to šta će se dogoditi. Međutim, u oblasti između Utjela i Čive, u Valensiji, padavine su premašile 300 litara po kvadratnom metru. U ovoj oblasti je došlo do olujnih sistema koji su se obnavljali kontinuirano", rekao je Ruben del Kampo, portparol nacionalne meteorološke agencije Aement za "Rojters".
"Juče je bio najgori dan u mom životu", rekao je gradonačelnik grada Utijela Rikardo Gabaldon za nacionalnu televiziju "RTVЕ".
Suša i tvrdo tlo povećavaju i rizik od iznenadnih poplava, a prijavljeno je i više od 200.000 udara groma od ponedjeljka.
Španija se još oporavlja od teške suše koja je pogodila tokom ljeta, dok se iz naučnih krugova ocjenjuje da su učestale epizode ekstremnih vremenskih prilika vjerovatno povezane sa klimatskim promjenama.
Prognoza najavljuje još snažnijih pljuskova sa grmljavinom, a uključen je i crveni meteoalarm za Valensiju, rijetko vremensko upozorenje za ovu regiju. Crveni alarm upozorava javnost na ekstremne i katastrofalne uslove sa potencijalnom ogromnom štetom za imanja, ali i prijetnjom po život za ljude koji žive u pogođenim područjima. Iz meteorološke agencije su takođe dodali da se očekuje da će vremenske prilike u Španiji postati sve bolje krajem ove i početkom naredne nedjelje.
