Dokazi o masovnom nasukavanju kitova postoje već vijekovima, ali čovjeku je i dalje misterija zašto se delfini i kitovi kupaju u jatu. Iako je pronađena direktna veza između pomorskog sonara i nasukavanja nekih kljunastih kitova, kao i nasukavanja bolesnih jedinki, većina masovnih nasukavanja daje malo ili nimalo tragova.

Nije nepoznanica da pojedini kitovi dijele brojne osobine sa ljudima, uključujući i menopauzu, a njihova sposobnost da žive duže od svojih reproduktivnih godina znači da imaju potencijal da budu podložni i drugim bolestima koje se javljaju u kasnijim godinama.

Kod starijih ljudi najčešći uzrok invaliditeta je Alchajmerova bolest, koja postepeno narušava pamćenje, učenje i komunikaciju, a sada se čini da slična nevolja može uticati i na sisare koji žive u vodi.

– Uvijek sam želeo da odgovorim na pitanje da li samo ljudi obolevaju od demencije? Naši nalazi odgovaraju na ovo pitanje jer pokazuju da se potencijalna patologija povezana sa demencijom zaista ne vidi samo kod ljudi – kaže neurobiolog Frank Gan-Mur sa Univerziteta St Endrjuz u Škotskoj.

Biolog Marisa Vačer i njene kolege ispitali su mozgove 22 nasukana delfina, kako bi pronašli biohemijske markere koji su specifični za ljude koji boluju od Alchajmera. Kod tri delfina različite vrste pronašli su određene markere, a sve jedinke su bile starije životne dobi, na šta je ukazivao nedostatak zuba i odnos bijele i sive moždane mase.

Šta više, lezije na mozgu delfina poklapaju se sa područjima lezija kod ljudi koji imaju Alchajmerovu bolest, prenosi Telegraf.

Iako nije moguće da naučnici potvrde dijagnozu, budući da nisu mogli da testiraju nivoe kognitivnih oštećenja jer zu životinje uginule, ne postoji evidencija o akumulaciji pronađena dva proteina kod ljudi bez te bolesti.

– Bili smo fascinirani kada smo videli da su promene na mozgu kod starijih delfina slične onim koje imaju stariji ljudi oboljeli od Alchajmera – rekla je Tara Spajers Džouns, sa Univerziteta u Edinburgu.

Pošto su delfini veoma društvene životinje, moguće je da pomažu jedinkama iz svoje grupe koje počnu da iskazuju određene probleme. To znači da postoji šansa da obolele jedinke žive duže, što omogućava dalje napredovanje bolesti, što ne bi bio slučaj kod usamljenih vrsta, primećuju istraživači.

Nasukavanje delfina je uobičajeno kod jedne od proučavanih vrsta, što podržava teoriju “bolesnog vođe” o ovom misterioznom, fatalnom ponašanju.

– Kod ljudi, prvi simptomi kognitivnog pada uključuju konfuziju vremena i mesta i loš osećaj za pravac – objašnjavaju stručnjaci.

– Ako je vođa jata patio od sličnog neurodegenerativnog kognitivnog pada, to bi moglo dovesti do dezorijentacije što bi rezultiralo odvođenjem jata u plitku vodu i nasukavanjem – ističu stručnjaci.

– Međutim, da li ove patološke promene doprinose nasukanju ovih životinja je zanimljivo i važno pitanje za budući rad – zaključuje Spajers Džouns, prenosi b92.