Izložba "Ivo Andrić i Italija – dokumenta"

Za potrebe izložbe obavljena su obimna arhivska istraživanja u: Državnom arhivu Srbije, Arhivu Jugoslavije, Arhivu Republike Srpske, Arhivu SANU, Zadužbini Ive Andrića, Biblioteci Matice srpske, Narodnoj biblioteci Srbije, Muzeju istorije i umjetnosti grada Trsta, Arhivu i Biblioteci Srpske pravoslavne crkvene opštine u Trstu. Izložbu prati ilustrovani dvojezični katalog. 

Autori izložbe i kataloga su dr Miroslav Perišić, direktor Državnog arhiva Srbije, te Jelica Reljić i Aleksandar Marković iz Državnog arhiva Srbije. Autori uvodnih tekstova u katalogu su akademik Matija Bećković ("Sam sebi predak") i dr Žaneta Đukić Perišić ("Andrić i Italija").

Ivo Andrić je u diplomatskim misijama u Italiji boravio više puta: u Vatikanu od februara 1920. do početka novembra 1921, Trstu od decembra 1922. do februara 1923. i u avgustu 1926, ali i sa suprugom Milicom Babić u Rimu u zimu 1964. godine. 

Koliko je boravak Andrićev u Italiji za njega bio inspirativan, u kojoj se mjeri ogledao u njegovim lektirama i prevodima, izboru tema književnih prikaza, eseja i pripovjedaka, vidi se i u njegovoj prepisci i bilježnicama kao i uvidom u njegovu bibliografiju. Italijanske teme, pitanja fašističkog pokreta, legenda o Svetom Francisku iz Asizija, rodonačelniku franjevačkog reda čijim je poslenicima Andrić posvetio dobar dio svoje proze, iščitavanje djela Leonarda da Vinčija, Mikelanđela, Makijaveli, Gvičardinija, Leopardija, Manconija, Pirandela, Petrarke, nekih manje poznatih pjesnika ili izvještaja venecijanskih ambasadora pri Porti, svakako su bili jedan poseban korpus znanja, ideja i, slobodno se može reći, osjećajnosti što su trasirali put jednom djelu Andrićevog stvaralaštva. O nekima od njih Andrić je docnije pisao ili prevodio njihova djela. Nekoliko boravaka 20-ih godina prošlog vijeka u Italiji ostavile su jasan i snažan trag ne samo u piščevoj ličnosti nego, u velikoj mjeri i u njegovom djelu. 

Izložba će biti otvorena u Malom izložbenom salonu JU Banski dvor – Kulturni centar Banjaluka u petak 14. novembra 2025. sa početkom u 18 časova. 

Izložbu će otvoriti: Nikola Selaković, ministar kulture Republike Srbije i Borivoje Golubović, ministar prosvjete i kulture Republike Srpske.