Ovo je kravata zbog koje policija kreće na Legiju: Imaju snimak nadzorne kamere

Dando, novinarka Bi-bi-si-ja (BBC) ubijena je 26. aprila 1999. godine u svojoj kući. Vratila se sama u kuću koju je prodavala. Upucana je na ulaznim vratima.

Tokom istrage bilo je mnogih teorija. Forenzički psiholozi koji su radili na slučaju tvrdili su da je ubica povučeni muškarac sa poremećajem ličnosti. Međutim, zbog načina kako je sve urađeno, glavni tok istrage je išao prema atentatu.

Hapšenje i suđenje Džordžu Beriju

Tokom istrage policija je razgovarala sa 2.500 ljudi i identifikovala Berija Džordža, koji je živio nedaleko od mjesta ubistva, kao mogućeg atentatora. On je imao istoriju uhođenja žena, seksualnih napada i drugih antisocijalnih ponašanja. Pored toga, pronašli su i oružje kao i vojnu masku kod Džordža.

Suđenje Beriju Džordžu za ubistvo novinarke Džil Dando počelo je u maju 2001. godine na Old Bejliju. Tužilaštvo je tvrdilo da je Džordž imao „pretjeranu opsjednutost“ televizijskim ličnostima i oružjem, a tokom pretresa njegovog stana pronađene su fotografije, isječci iz novina i spiskovi sa ličnim podacima brojnih britanskih poznatih ličnosti. Kao dokaz je predstavljena i fotografija na kojoj pozira sa pištoljem sa praznom municijom, nalik oružju za koje se vjerovalo da je korišteno u Dandinom ubistvu. Dvoje komšija žrtve navelo je da su ga vidjeli kako se ponaša sumnjivo u blizini njene kuće na dan ubistva, a u Džordžovom kaputu nađen je trag barutnih čestica iste vrste kao ona pronađena na tijelu voditeljke.

Tužilaštvo je isticalo i njegove pokušaje da obezbijedi alibi. Samo dvadesetak minuta nakon ubistva pojavio se u centru za osobe sa invaliditetom u Falamu, vidno uznemiren i bez zakazanog termina, a nekoliko dana kasnije vratio se da provjeri tačno vrijeme svoje posjete. Isto je učinio i u lokalnoj taksi kompaniji, gdje se raspitivao o terminu ulaska u kancelariju, iako je rekonstrukcija pokazala da u tim trenucima nikakav fotorobot osumnjičenog još nije bio objavljen. Policija je u njegovom stanu pronašla i stotine nerazvijenih filmova sa hiljadama tajno snimljenih fotografija žena širom Hameršmita i Falama, kao i spiskove adresa i ličnih podataka skoro stotinu žena, uključujući i princezu Dajanu.

Odbrana je tvrdila da je Dando ubijena profesionalno, a ne od strane Džordža, ističući da protiv optuženog nema čvrstih dokaza osim jedne mikroskopske čestice barutnog ostatka za koju su smatrali da je mogla nastati kontaminacijom. Branioci su čak spekulisali da bi motiv mogao biti osveta srpskih ekstremista zbog njenog angažmana u kampanji za kosovske izbeglice. Uprkos tome, Džordž je u julu 2001. osuđen na doživotni zatvor, ali je presuda 2007. godine oborena nakon što je ključni forenzički dokaz proglašen nepouzdanim. Na ponovljenom suđenju, koje je trajalo osam sedmica, 2008. godine je konačno oslobođen.

Jugoslovenska veza

Odmah nakon ubistva Džil Dando pojavili su se navodi o mogućoj „jugoslovenskoj vezi“. Nekoliko poziva upućenih Bi-Bi-Siju i drugim redakcijama tvrdilo je da su zločin počinile srpske grupe kao osvetu za NATO bombardovanje Srbije 1999. godine, uz prijetnje novim napadima. Istražitelji ove pozive nisu smatrali vjerodostojnim, ali je odbrana Berija Džordža na prvom suđenju upravo ovu tezu postavila kao ključnu.

Godinama kasnije, 2019, otkriveno je da je britanska Nacionalna kriminalistička obavještajna služba dostavila istražiteljima izvještaj u kojem se takođe navodi mogući motiv odmazde i povezanost sa Arkanom. U dokumentu je kao indikativna spominjana i sličnost metka kojim je ubijena Dando sa municijom korišćenom u drugim atentatima u Njemačkoj. Kao paralela se često navodilo i ubistvo opozicionog novinara Slavka Ćuruvije u Beogradu, počinjeno samo nekoliko dana ranije – gotovo identičnim metodom. Iako su četvorica pripadnika srpske Državne bezbjednosti bila osuđena za ubistvo Ćuruvije, presuda je 2024. godine oborena, što je izazvalo oštre kritike. Još 2002. novinar Bob Vofinden tvrdio je da policija previše lako odbacuje mogućnost da je ubistvo Džil Dando povezano sa akterima iz bivše Jugoslavije, ističući brojne nedoumice u zvaničnoj verziji slučaja.

Intenzivna istraga

Nakon te godine policija je intenzivirala istragu o mogućem pucaču iz Srbije i došla je do Milorada Ulemeka Legije.

Legija, nekadašnji pripadnik Jedinice za specijalne operacije (JSO) pri Državnoj bezbjednosti, nalazi se u zatvoru zbog ubistva Ivana Stambolića i organizacije atentata na premijera Zorana Đinđića.

"Nijedan neriješen slučaj ubistva nikada nije zatvoren i detektivi procjenjuju ovu informaciju da bi razumjeli da li je ovo novi put istrage", saopšteno je iz policije nekoliko dana prije nego što je čitava priča postala dostupna javnosti.

Sigurnosne kamere snimile su muškarca 23 minuta nakon ubistva Džil Dando kilometar od njene kuće. U policijskom izvještaju ostaće zapisan kao "Čovjek X" ili pod brojem N6814

Prema detaljima koje objavljuje Miror, ubica je prislonio pištolj na glavu Džil Dando čime je utišao pucanj. Metak ju je odmah usmrtio. Prema riječima patologa, preminula je na mjestu i riječ je po ocjeni forenzičara, o izrazito preciznom pucnju.

Za vrijeme njenog ubistva, Ulemek je bio dio Jedinice za specijalne operacije.

Oni su se osvrnuli na izjavu Milorada Ulemeka Legije iz 2014. godine sudu u Beogradu da se stavio na raspolaganje, kako je sam objasnio, specijalnoj operaciji, 15. aprila 1999. godine. To je 11 dana prije nego što je Žil ubijena.

Kao dokaz im je poslužila i knjiga Dragana Filipovića "Anatomija globalističkog smrada". Filipović, poznatiji kao Major Fića, bio je tadašnji savjetnik tajne službe za političke likvidacije, svojevremeno je pisao NIN.

"U knjizi se navodi da je tajno poslao nekoliko specijalnih jedinica u Evropu nakon početka NATO bombardovanja. Napisao je da je jedna od zavjera, koju je opisao kao tajnu akciju odmazde duboko unutar neprijateljske teritorije bila uspješna".

Svijet

Čovjek "X" u Londonu ubio novinarku BBC-ja: Policija kreće na Legiju?

Nije objašnjavao šta je operacija bila, ali su implikacije, kako piše Miror, da je riječ o atentatu.

Džil Dando je aktivno učestvovala u albanskoj propagandi koju je širila kako preko NVO organizacija, tako i preko medija kao što je sam BBC. Nekoliko dana prije atentata, na BBC se obraćala sa pozivom u pomoć Albancima na Kosmetu, dok je "Kosovo" nazvala bivšom pokrajinom SR Jugoslavije.