Matične ćelije bi mogle oporaviti mozak nakon šloga

Ovakve terapije bi mogle pomoći pacijentima koji su doživjeli određene oblike moždanog udara da povrate izgubljene funkcije, piše Sajens Alert (Science Alert).

Koristeći miševe sa oštećenjem mozga izazvanim moždanim udarom, istraživači su otkrili da injekcije ljudskih matičnih ćelija mogu uspješno da se razviju u mlade moždane ćelije. Rezultati su bili izuzetni – većina usađenih ćelija ostala je na mjestu, razvivši osobine potpuno funkcionalnih neurona i komunicirajući sa okolnim ćelijama.

Društvo

"Nijedan sin me nije zvao na svadbu, majka im je mozak isprala" Ispovijest oca tjera suze na oči

„Otkrili smo da su matične ćelije preživjele tokom cijelog perioda analize od pet sedmica i da se većina njih transformisala u neurone, koji su čak komunicirali sa već postojećim moždanim ćelijama“, kaže neurolog Kristijan Takenberg (Christian Tackenberg) sa Univerziteta u Cirihu.

Pored toga, istraživači su primijetili regeneraciju krvnih sudova, smanjenje upale u mozgu i jačanje krvno-moždane barijere. Miševi su čak pokazali znakove poboljšanog kretanja i koordinacije — što je ključno otkriće, jer moždani udar može ozbiljno narušiti motoričku kontrolu tijela, prenosi RTS.

Zdravlje

Opasan virus koji napada mozak se vratio

Nova studija, objavljena u časopisu Nače (Nature), nadovezuje se na ranije istraživanje koje je sproveo dio istog tima, a koje je ispitivalo optimalno vrijeme za ubrizgavanje matičnih ćelija nakon moždanog udara. Ovo će biti važno za razvoj stvarnih terapija, jer izgleda da mozak mora u izvjesnoj mjeri da se stabilizuje nakon udara kako bi transplantacija bila efikasna.

Dok su se ranije studije bavile sličnim temama, Takenberg i njegov tim ističu da nijedna nije ulazila u ovaj nivo detalja. Istraživače nije zanimalo samo preživljavanje usađenih ćelija, već i to da li one mogu formirati neurološke veze.

Zdravlje

Jednu jutarnju naviku mozak ne podnosi

„Naša analiza znatno prevazilazi obim drugih studija, koje su se fokusirale na neposredne efekte odmah nakon transplantacije“, kaže Takenberg.

Trenutno je oštećenje mozga izazvano moždanim udarom nepovratno. Unutrašnje krvarenje ili nedostatak kiseonika koji nastaju usled udara trajno uništavaju moždane ćelije, što može značajno uticati na govor i pokrete.

Zdravlje

Vrućine opasne za mozak: Sve više mladih doživljava moždani udar

Istraživači se nadaju da bi, s vremenom, terapija matičnim ćelijama mogla pomoći u popravci onoga što je danas nepopravljivo. Već se pojavljuju brojne inovacije u ovoj oblasti, uključujući terapije za dijabetes i gubitak vida.

Da li bi ovaj pristup mogao funkcionisati u ljudskom mozgu tek treba da se vidi, a morao bi se testirati tokom mnogo dužeg perioda.

I dalje postoji mnogo izazova: svaka intervencija u mozgu nosi rizik da pođe po zlu.

Istraživači, na primjer, moraju pronaći način da spriječe usađene matične ćelije da pređu okvir svoje prvobitne namjene.

„Ključno je istraživati nove terapijske pristupe potencijalnoj regeneraciji mozga nakon bolesti ili nesreća. Naši nalazi pokazuju da neuronske matične ćelije ne samo da formiraju nove neurone, već i pokreću druge procese regeneracije“, navodi Takenberg.