Sutra su Sveti Vrači: Ovo su običaji

Zbog svoje dobrote i požrtvovanosti narod ih zove „Besrebrenici“, jer su ljekarsku službu vršili iz čiste ljubavi i vjere u Boga.

Ko su bili Sveti Vrači?

Sveti Kozma i Damjan bili su rođena braća i ljekari, poznati kao čudotvorci koji su, po hrišćanskom učenju, imali dar da iscjeljuju ne samo ljudska tijela već i duše.

Bolesne su liječili bez obzira na porijeklo, vjeru ili narodnost, a jedino što su tražili zauzvrat bilo je da se ime Hristovo ne izgovara uzalud, čak i ako neko ne prihvata hrišćanstvo.

Zašto se slave Sveti Vrači?

Sveti Vrači su slava ljekara, apotekara i svih koji pomažu u izlječenju bolesnih, pa se njihov dan posebno obilježava u bolnicama, zdravstvenim ustanovama i medicinskim fakultetima.

Mnoge porodice u Srbiji, Crnoj Gori i Republici Srpskoj slave Svete Vrače kao krsnu slavu ili zavjetinu, sa vjerom da oni štite dom od bolesti i da donose zdravlje svim ukućanima.

Gdje se nalaze hramovi posvećeni Svetim Vračima

Brojne crkve i manastiri u Srbiji i regionu nose ime ovih svetitelja – na Zlataru, u Beogradu, Kikindi, Futogu, kod Niške Banje, u gornjem toku Rasine.

Među najpoznatijima je manastir Zočište na Kosovu i Metohiji, koji se u istorijskim izvorima prvi put spominje 1327. godine.

Jedna od najljepših fresaka sa likovima Svetih Kozme i Damjana nalazi se u Pećkoj patrijaršiji, iznad sarkofaga arhiepiskopa Danila Drugog.

Molitva za zdravlje i narodna vjerovanja

Po narodnom vjerovanju, dan Svetih Vrača je izuzetno povoljan za molitvu za ozdravljenje.

Bolesnici se često zavjetuju Svetim Vračima da će ih slaviti i poštovati ako ozdrave.

Postoji običaj da se od ovog dana čita molitva Svetim Vračima 40 dana zaredom, uz vjeru da će Bog dati zdravlje onoliko koliko čovjek iskreno vjeruje.

Takođe, narod kaže da tog dana nije dobro raditi teške fizičke poslove, naročito one „na visini“, kao i da bez preke potrebe ne treba izlaziti iz kuće.

Praznik se u nekim krajevima slavi i kao zaštita od udara groma.

Običaji na dan Svetih Vrača

Ne radi se iglom, nožem ili makazama – da se „ne bi sjeklo zdravlje“.

Pale se svijeće i čitaju molitve za bolesnike u kući.

Održavaju se litije i zavjetine, naročito u istočnim i južnim krajevima Srbije.

Bilje ubrano na ovaj dan smatra se ljekovitim i često se čuva tokom cijele godine.

Kada slavimo Svete Vrače?

Srpska pravoslavna crkva Svete Vrače molitveno slavi dva puta godišnje:

14. novembra (po novom kalendaru) – kada je upokojen Sveti Damjan,

14. jula (po novom kalendaru) – kada se spominje Sveti Kozma.

Simbol dobrote i ljekarske etike

Na ikonama i freskama Sveti Kozma i Damjan predstavljeni su u srednjovjekovnoj ljekarskoj odjeći, sa kovčežićima u kojima su nosili lijekove.

Oni su simbol ljekarske etike, milosrđa i istinske vjere u moć dobrote, piše Glas.