Za Srbe je Naser Orić samo zločinac

Tvrdnje o “viteštvu” valja ostaviti njegovim sunarodnicima. Istim onim koje je svojevremeno napustio u Srebrenici, ali velikom broju njih kasnije nije smetalo da osobu koja je bila u Tuzli tokom ratnog raspleta u toj regiji doživljavaju na isti način kao Orić, kada priča o Naseru. Srbi su takve, kroz istoriju – sa razlogom ili ne, neka to presude istoričari – nazivali “Brankovićima”, a u bošnjačkoj javnosti ne čuje se negodovanje kad ova hulja kaže da je “branilac domovine”. Kad je već tako, onda ne trebaju da se čude što im je “domovina” takva kakva jeste – “majka” nikome, “maćeha” samim Bošnjacima, a Srbima, pa i većini Hrvata “ni rod ni pomoz Bog”.

Ali, kada samog sebe naziva “normalnim Bošnjakom”, to sa srpskog stanovišta mora izazvati gnušanje. Za stvarne normalne Bošnjake, ako su korektni i bez loših namjera, u Republici Srpskoj uvijek će biti mjesta. Međutim, Naser Orić sigurno nije jedan od njih.

Da li je “normalno” da u biografiji takvog satrapa nema ništa sporno za globalno i lokalno “pravosuđe”? O kojem se, kada je riječ o osoblju u pojedinim zgradama u Hagu i Sarajevu, ne može pisati bez navodnika, mada su skloni da vlastiti posao svrstavaju u tu kategoriju.

Da li je “normalno” da je princip komandne odgovornosti važio za sve optužene vojne starješine i civilne funkcionere iz Republike Srpske i Srbije u Haškom tribunalu i Sudu BiH, a da je na obe adrese taj kriterijum sa lakoćom odbačen u slučaju Nasera Orića?

Da li je “normalno” da Orić nema ništa sa stradanjem Srba u Podrinju – iako je prema svim svjedočenjima, a i po sopstvenim rezonima, bio ratni gospodar života i smrti u Srebrenici? Vođeni neviđenom drskošću i ignorisanjem istine, ni u Hagu, ni u Sarajevu, nisu htjeli da konstatuju njegovu očitu povezanost sa 3.267 srpskih žrtava u toj oblasti.

Čak ni oni koji negiraju ovaj broj, utvrđen u istraživanjima institucija Republike Srpske, priznaju da je u opštinama uz Drinu ubijeno 387 Srba koji su, nesporno, bili civili, ali ni za njihovo stradanje nije procesuirana zločinačka hijerarhija na čijem čelu je bio Naser Orić.

Napokon, kao kulminacija tog crnog niza, da li je normalno da je Orić nekažnjen izašao čak i iz procesa za ratne zločine u kojima je lično učestvovao? Iako živimo u regionu u kojem su pojedini Srbi odslužili višegodišnje robije zbog nedokazanih šamara tokom rata, Naser je, uz pomoć zaštitnika, eskivirao i odgovornost za smrt sudije Slobodana Ilića, Mitra Savića i Milutina Miloševića. Uzaludno je bilo i to što su ga upravo sunarodnici teretili da je lično likvidirao njih trojicu, pri čemu su po brutalnosti i iživljavanju, uz vađenje očiju nožem, posebno mučni opisi smrti sudije Ilića na Petrovdan, 12. jula 1992. u Zalazju kod Srebrenice.

Iako je u relevantnim osvrtima na to doba apostrofirana Orićeva lična, a ne samo komandna uloga u čitavom nizu zločina nad Srbima u Podrinju, sudije u Hagu i Sarajevu nisu zanimali brojni morbidni detalji tri ubistva zbog kojih se, na kraju, Orić pojavio pred njima. Važnije im je bilo da u presudama ne prihvate “kredibilitet svjedoka”, kako zaštićenih, tako i javnih, kao da u činjenici da se Orić patološki “hvalisao” Ibranu Mustafiću 1993. da je lično ubio sudiju Ilića ima ičeg podložnog relativizaciji.

Za sve te više nego krvave tragove iza sebe, Naser Orić je “nagrađen” oslobađajućom presudom Suda BiH 2018. godine, nakon što je 2015. uhapšen u Švajcarskoj po potjernici Srbije. Isti scenario viđen je deceniju ranije, jer ga je 2008. oslobodio i Haški tribunal, rugajući se i svojoj prvostepenoj presudi iz 2006. kada je, u identičnom maniru sprdnje, dobio samo dvije godine zatvora, koliko je, gle čuda, do tada već bio proveo u pritvoru.

Ako takva mračna spodoba relaksirano proživi decenije nakon strašnih zločina, nije ni čudo što ne shvata ozbiljno ni domaće i međunarodne strukture koje ga cijelo to vrijeme tetoše, pa u afirmativnoj knjizi Avde Huseinovića o njemu bahato poručuje da mu je “žao što nije ubio Filipa Moriona”, francuskog generala u mirovnim snagama UN. Takve riječi se ne izgovaraju bez prethodnog iskustva, nedvosmisleno stečenog u egzekucijama civila i zarobljenika, a ne u klasičnim ratnim borbama.

I onda se taj i takav Naser Orić zaklanja iza svojih sunarodnika, koji su mogli da vide 1995. koliko su mu bitni, pa brljavi kako Srbima “Bošnjaci valjaju kada treba uzeti pare od njih” ili da je “pola Bošnjaka na Jahorini”. Na planinama Republike Srpske nije sporan nijedan čovjek dobre volje, bez obzira na nacionalnost, ali sigurno nisu dobrodošle bitange sklone trabunjanju o “normalnosti”. “Pravo” u kojem je Orić na slobodi neka zadrži za sebe, a nama neka ostavi višu pravdu, u kojoj, odavno je poznato, “možeš kako hoćeš, ali ne i do kad hoćeš”. U takvom svijetu, ima mjesta samo za Nasera iza rešetaka, ali ne i za njegove prljave riječi, još manje za isti takav novac.

(Banjaluka.net)