Napad u Sidneju povećao zabrinutost: Ovi gradovi su teroristima glavna meta tokom praznika

Uoči Hanuke, ali i pred božićne i novogodišnje praznike, širom sveta pojačavaju se mjere obezbjeđenja oko sinagoga, crkava i mjesta masovnih okupljanja. Istovremeno, adventi i božićni vašari u Evropi i Americi, koji su već godinama prepoznati kao potencijalne mete, ulaze u period najveće posjećenosti i rizika.

Bezbjednosne službe u više evropskih zemalja posljednjih nedjelja sprečile su planirane terorističke napade. U Bavarskoj je uhapšeno pet muškaraca, državljana Maroka, Egipta i Sirije, zbog sumnje da su planirali napad vozilom na božićni vašar. U Poljskoj je pritvoren devetnaestogodišnji student koji je, prema navodima istrage, planirao bombaški napad u znak podrške Islamskoj državi.

Svijet

Napadač iz Sidneja se tereti za čak 59 krivičnik djela, uključujući i terorizam

Antisemitizam kao dugotrajan proces nasilja

Stručnjaci upozoravaju da ovakvi napadi ne nastaju iznenada, već su često rezultat dugotrajnog procesa radikalizacije i normalizacije mržnje. Ovo je klasičan primjer gdje vodi antisemitizam. Nekada ljudi vole da govore, kreće sa izgovorenom riječju, a završi se sa ovako nekim stvarima. Između vremena imate grafite mržnje, imate napade na sinagoge i onda ovo što se desilo. Vrlo jasno je bio antisemitski napad na jevrejsku zajednicu u Sidneju da se ostvari. Sve žrtve su Jevreji, rabin je ubijen, bilo je tu ljudi koji su preživjeli holokaust, koji su sada ubijeni – izjavio je Ivan Miletić, stručnjak za bezbjednost.

Sukobi na Bliskom istoku kao okidač

Bezbjednosni analitičari ukazuju da aktuelni ratovi i krize često predstavljaju direktan povod za terorističke napade širom svijeta, naročito kada se koriste kao motiv za osvetu. Naravno, da je sada i jevrejska zajednica pod posebnom opasnošću zbog toga što islamski ekstremisti žele da se svete za ono što se dogodilo u Gazi. Upravo, postoje aktuelni sukobi i poznato je da se terorizam uvijek dešava povodom određenih sukoba koji su aktuelni i kriza koje su aktuelne. One uvijek su okidači za određene terorističke napade – profesor Zoran Dragišić.

Svijet

Napadač iz Sidneja se probudio iz kome

Nagli porast prijetnji i pojačane mjere

Od početka sukoba na Bliskom istoku zabilježen je nagli porast džihadističkih prijetnji u Evropi. Tokom 2024. godine registrovano je najmanje 38 pokušaja ili planova za napade, čak četiri puta više nego godinu ranije.

Zbog toga su Francuska i Sjedinjene Američke Države pojačale obezbjeđenje oko sinagoga tokom Hanuke, Rusija je otkazala javno paljenje menore u centru Moskve, dok su Velika Britanija i Poljska uvele naoružane patrole oko vjerskih objekata. Mjere bezbjednosti podignute su i u Njemačkoj, gdje je prošlog decembra napadač kolima uletio u masu na božićnom vašaru.

Svijet

Teroristi iz Sidneja prije napada bili na Filipinima

Praznici kao idealne mete

Velika okupljanja tokom praznika predstavljaju poseban izazov za bezbjednosne službe, upozoravaju stručnjaci. Danas u čitavoj Evropi i Sjevernoj Americi dešavaju se hrišćanski praznici, znači dolazi Božić, Nova godina. To su sve prilike gdje se mnogo ljudi okuplja na određenim mjestima, na trgovima se održavaju adventi i to su idealne mete za terorističke napade – navodi Zoran Dragišić, prenosi Blic.

Odgovornost službi i građana

Stručnjaci ističu da, pored institucionalne zaštite, i građani moraju biti dodatno oprezni u narednim nedjeljama. Ono što je važno, to je da naše službe zaista trebaju ozbiljno da shvate prijetnju i da se svi, oni pa i mi svi, malo pobrinemo da u ovakvim danima se malo više obrati pažnje na bezbjednost. Teroristima je dovoljno samo jednom da uspiju a službe moraju svaki put da budu uspješne, da ih spriječe – izjavio je Ivan Miletić, stručnjak za bezbjednost.

“Lake mete” i zvanična upozorenja

Božićni vašari, sinagoge i crkve i dalje se smatraju tzv. „lakim metama“ zbog velikog broja ljudi, snažne simbolike i često ograničenog nivoa zaštite. Zbog toga su pojedine vlade izdale zvanična upozorenja građanima da izbegavaju mjesta masovnih okupljanja, uprkos pojačanim mjerama bezbjednosti, upozoravajući da rizik od napada i dalje ostaje povišen.