Da li su bogati ljudi zaista pametniji od ostalih?

Od "Bijelog lotosa" do "Nasljednika", televizijske serije o ultrabogatima veoma su gledane. Likovi u tim serijama najčešće se prikazuju kao prazni i kao ljudi koji ne znaju pravu vrijednost stvari.

U stvarnosti, malo ko sumnja da inteligencija doprinosi ekonomskom i profesionalnom uspjehu. Kao primjeri se često navode Ilon Mask, Džef Bezos i Voren Bafet. Bilo bi iznenađujuće da su trendseteri, inovatori u tehnologiji i finansijama, ljudi prosječnih sposobnosti. Ipak, u kojoj mjeri inteligencija zaista doprinosi rastu prihoda?

Hronika

U sudaru teško povrijeđeno dvoje Banjalučana

Naučnici inteligenciju definišu kao sposobnost uspješnog rješavanja širokog spektra kognitivnih testova. Postoji, međutim, više teorija koje je dijele na različite tipove. Jednu od njih predložio je britansko-američki psiholog Rejmond Ketel, koji inteligenciju dijeli na fluidnu i kristalizovanu.

Fluidna inteligencija obuhvata osnovne misaone mehanizme - brzinu obrade informacija, kapacitet pamćenja i apstraktno mišljenje. Kristalizovana se odnosi na vještine koje se razvijaju u društvenom okruženju kao što su pismenost, računanje i znanja iz konkretnih oblasti.

Ova razlika je važna jer se ova dva tipa inteligencije razvijaju različito. Fluidna inteligencija može biti nasljedna, ne može se značajno unaprijediti i prilično brzo opada s godinama. Kristalizovana, naprotiv, raste tokom gotovo cijelog odraslog doba i počinje da slabi tek oko 65. godine. Pri tome su oba tipa povezana: na primjer, ako su vam dobro razvijene sposobnosti zaključivanja (kristalizovana inteligencija), efikasnije ćete koristiti fluidnu - brže ćete obrađivati informacije.

Obrazovanje - još jedan važan faktor

Urođene sposobnosti nisu jedino što je važno. Značajnu ulogu ima i obrazovanje. Kvantitativne analize pokazuju da postoji korelacija između dužine školovanja i ubrzanja mišljenja kod adolescenata. Međutim, to ubrzanje nastaje zahvaljujući učenju konkretnih vještina, a ne povećanju opštih intelektualnih sposobnosti.

Logično je i da na obrazovanje utiče socio-ekonomski status porodice. U svijetu, privatne škole i individualni časovi omogućavaju veoma efikasno, personalizovano učenje. Pristup tome može imati ogroman uticaj na buduće prihode, ali djeca iz siromašnijih porodica teško da će moći da ga priušte.

Uloga sreće

Nedavno istraživanje italijanskih naučnika pokazuje da sreća ima značajan uticaj na finansijski uspjeh. U radu se navodi da se statistička raspodela bogatstva i inteligencije međusobno razlikuju. Inteligencija se raspoređuje približno normalno - većina ljudi ima prosečne rezultate.

Scena

Igor Kojić 4 mjeseca nakon razvoda pokazao novu djevojku

Bogatstvo je, međutim, raspoređeno krajnje neravnomerno. Tako je, na primer, 82 procenata bogatstva stvorenog 2017. godine na globalnom nivou pripalo 1 procentu najbogatijih ljudi, dok je 2025. situacija drugačija - podaci najnovijeg izvještaja o svetskoj nejednakosti pokazuju da najbogatiji zarađuju više od preostalih 90 odsto stanovništva, dok najsiromašnija polovina posjeduje manje od 10 odsto globalne zarade.

Inteligencija u odnosu na raspodelu bogatstva

Samim tim, isključivo mentalne sposobnosti ne mogu objasniti ogromnu nejednakost između bogatih i siromašnih. Nauka ne umanjuje značaj uma ili talenta - visoke intelektualne sposobnosti povećavaju šanse da se čovjek obogati. Ali one nisu garancija materijalnog uspijeha.

(rt balkan)